بهرام رحمانی
مهمترین وقایع سال 2022!
آرزومندم که سال جدید برایتان تندرستی، موفقیت، شادمانی‌های تازه، اهداف جدید، دستاوردهای نو و صدها دستاورد تازه و نوین به زندگی‌تان به ارمغان بیاورد. برایتان سالی لبریز از شادمانی و تندرستی و موفقیت آرزومندم!
سال 2022 را با تلاطمات و بیم و امیدهای مختلفی پشت سر گذاشتیم. رخوت دوران سخت پسا کرونا، جنگ روسیه و اوکراین، صف‌آرایی روسیه و کشورهای عضو پیمان نظامی «ناتو» در مقابل هم، گرانی‌های فزاینده، مسابقات جهانی فوتبال پرحاشیه در قطر و…، از جمله مسایلی بودند که جوامع مختلف با آنها هنوز هم درگیر است و به‌نظر می‌رسد در سال 2023 نیز ادامه پیدا کنند. اما در میان، ناگهان صداهای بلند خیزش انقلابی در ایران و جهان طنین‌انداز شد و شور و شوقس بی‌سابقه‌ای را نه تنها در داخل ایران، بلکه در سطح بین‌المللی با شعار «زن، زندگی، آزادی» برانگیخت به‌طوری که اکنون این احتمال وجود دارد که انقلاب ایران با سرنگونی جمهوری اسلامی به پیروزی برسد و خون جدیدی در رگ‌های انقلاب‌های جدید آزادی‌خواهانه و برابری‌طلبانه و عدالت‌جویانه به ویژه در منطقه خاورمیانه تزریق گردد.
در سالی که گذشت در آمریکای لاتین گرایش چپ دست بالا را پیدا کرد، سرانجام در جنگ داخلی اتیوپی آتش‌بس حاصل شد و کره شمالی موشک پشت موشک شلیک کرد. و سالی بود که بریتانیا یک ملکه را از دست داد، یک پادشاه به دست آورد و سه نخست وزیر را در خیابان داونینگ دید.
بارش برف شب‌های گذشته در کنار مشکلاتی که برای مردم به ویژه در آمریکا در راه‌ها ایجاد کرد با این وجود شور و شوقی برای برگزارش جشن‌های کریسمس و سال نو کاسته نشد. کودکان بیشتر از بزرگ‌سالان از برف‌بازی لذت می‌برند. هم‌چنین برف از دیرباز برای اهالی هنر و فرهنگ، مایه الهام برای خلق آثار هنری بوده است. شاعران از یک پدیده طبیعی برداشت‌های مختلف دارند و شاعران طبیعت‌گرا برف را توصیف می‌کنند. شاعران نمادگرا به‌خاطر خصوصیات خاص برف هم‌چون ریزش از آسمان، سفیدی، سردی و… برخی مسائل زندگی انسانی را به برف تشبیه می‌کنند. در میان شاعرانی که از برف به‌عنوان استعاره کمک می‌گیرند، شاعران سنتی بیشتر موی سفید را به برف تشبیه کرده‌اند و برف را استعاره‌ای از دوران سخت و پیری گرفتهاند. شاعران معاصر برف را عنصری برای پرورش مضامین عاشقانه به کار می‌برند.
جشن کریسمس و مراسم سال نو میلادی از مهمترین جشن‌ها در جهان به شمار می‌روند و برای مسیحیان جهان و کشورهایی که تقویم میلادی دارند، بسیار با اهمیت است. در طول سالیان دراز، برگزاری این جشن‌ها با حاشیه‌هایی نیز همراه بوده است؛ اما امروزه این مراسم را باشکوه هرچه بیشتر، چراغانی و پایکوبی و جشن در نقاط مختلف جهان برگزار می‌کنند.
به‌دلیل ریشه‌های مذهبی جشن کریسمس و به‌خصوص در سالهای دور، بین اسقف‌های کلیساها اختلاف نظر در شیوه برگزاری این جشن وجود داشته است و در بازه‌هایی از تاریخ، رهبران مسیحی جشن گرفتن کریسمس را ممنوع کرده بودند. اما امروزه کم‌تر کسی به ریشه‌های مذهبی آن اهمیت می‌دهد چرا که جشن و سرور و شادی آن برای اکثریت مردم مهم‌تر است. به‌علاوه بسیاری از مردم جهان به‌دلیل نزدیکی تاریخ این دو جشن، به اشتباه این دو مراسم را یکی می‌دانند و گمان می‌کنند روز کریسمس همان روز آغاز سال نو میلادی است؛ اما این‌طور نیست.
روز کریسمس و روز آغاز سال نو میلادی دو روز مجزا هستند و ریشه‌های متفاوتی دارند. هرکدام از این مراسم از گذشته‌های دور تاکنون برگزار شده‌اند؛ اما در طول زمان دست‌خوش تغییراتی شده‌اند. امروزه می‌توان جشن کریسمس را یکی از مهمترین تاریخ‌های سال نه تنها برای مسیحیان، بلکه بخش عظیمی از جمعیت جهان نیز شناخته شده است. سال نو میلادی در کشورهای مختلف ریشه ملی دارد و از مهمترین مراسم آنها به‌شمار می‌رود. در واقع همه کشورها زمان آغاز سال جدید را جشن می‌گیرند؛ اما این تاریخ بسته به روزشمار رسمی هر کشور زمان متفاوتی دارد. سال نو میلادی بر اساس روز شمار میلادی تعیین می‌شود.
قدمت برگزاری جشن‌های کریسمس در زمان‌های بسیار دور و در امپراتوری رومیان ریشه دارد. در زمان امپراتوری رومیان جشن‌هایی در میانه ماه دسامبر برگزار می‌کردند که ریشه در باورهای دینی آنها داشت. برگزاری جشن‌ها طبق آیین و رسوم «میترائیسم» انجام می‌شد که دین رومیان باستان بود. در گذشته این جشن‌ها را با عنوان جشن زایش خورشید، تولد طبیعت و پایان سردی و مرگ زمستانی، برگزار می‌کردند. جشن‌های رومیان با اسامی ساتورنالیا، ناتالیس، سولیس ایویچتی و یول شناخته شده‌اند. امروزه نیز «شب یلدا» که یادگار دوران باستان است وآن را زادروز ایزد مهر می‌دانند، فاصله زمانی اندکی با روز کریسمس دارد.
نقش درخت کاج در مراسم شب کریسمس حائز اهمیت است. درخت کاج به‌عنوان درخت همیشه سبز، نماد کریسمس در جهان شناخته می‌شود.
در تزیین درخت کریسمس بیشتر از رنگ‌های سبز، قرمز و سفید استفاده می‌کنند و در آخر درخت را از جمله با لامپ‌های کوچک نورانی می‌پوشانند. رنگ سبز نشانه سرسبزی و شکوفایی، قرمز نماد خون، مرگ و زندگی و رنگ سفید نماد پاکی است. از رنگ طلایی نیز برای زینت بیشتر و درخشان کردن درخت کریسمس، استفاده می‌شود.
سال نوی ایرانی یا همان «نوروز» یکی از بهترین دلایل را برای تغییر سال را با خود دارد اما از نظر اهمیت به سال نوی میلادی نمی‌رسد چرا که فقط کم‌تر از سیصد میلیون نفر در جهان «نوروز» را جشن می گیرند و در برخی کشورهای کم شمار هم نوروز تعطیل عمومی است.
زمین به دور خورشید در مداری می‌چرخد که فصل‌ها را به‌وجود می‌آورد و یک دور کامل را یک سال می‌نامیم. اما این یک دور کامل از نظر ریاضی مشکلاتی دارد که منجر به ایجاد مفهوم قراردادی سال کبیسه شده است. بشر از دیرباز به دنبال درست کردن تقویم بوده است و البته دوست داشته است تقویم خود را با مفاهیم جهان هستی و پیدایش و آفرینش جهان پیوند بزند. تقویم‌های جهان هر کدام امتیازات و مشکلات خود را دارند.
تقویم در واقع زمینی کردن اتفاقات کیهانی است اما بشر اصرار فراوان دارد تا تحولات کیهان را در راستای عقاید خود تعریف کند. شاید این از عجایب زمین و حرکت اجرام آسمانی باشد که تاکنون امکان درست کردن تقویم کاملا دقیق و مورد قبول همه جهانیان را غیرممکن کرده است. روزگاری فرانسوی‌ها اصرار داشتند انقلاب فرانسه مبدا تقویم جهان باشد که البته بعدا آن را رها کردند.
ما انسان‌ها به روزهایی نیاز داریم که همه با هم و بدون در نظرگفتن ملیت، جنسیت، عقاید مذهبی و افکار سیاسی، خوشحال باشیم و دست همدیگر را بفشاریم و بگوییم «سال نو ی شما مبارک!» حالا چه اهمیتی دارد که در آن لحظه زمین در کجای گردش خود به دور خورشید است؟ زمین انسان‌های زیادی به‌خود دیده که از چرخش او به دور خورشید خوشحال بوده‌اند.
در سال گذشته، شاید سه واقعه مهم‌تر از واقع دیگر بود: خیزش انقلابی مردم ایران؛ 2- حمله همه‌جانبه روسیه به اوکراین؛ و باگشت مجدد طلبان به حاکمیت افغانستان با حمایت دولت‌ها و در راس همه حاکمیت آمریکا.
البته وقایع دیگری هم مانند ادامه جنگ سوریه، یمن، عراق و لیبی نیز از وقایع مهم جهان به‌شمار می‌روند که از سالهای قبل آغاز شده‌اند؛ هنوز هم ادامه دارند و متاسفانه هر لحظه از مردم این کشورها قرباین می‌گیرند.
یکی دیگر از وقایع مهم در رابطه با ایران، محاکمه حمید نوری(عباسی) در سوئد بود که حدود 9 ماه طول کشید. سرانجام حمید نوری دادیار سابق جمهوری اسلامی در زندان گوهردشت در کشارهای زندانیان سیاسی در سال 1367 با فرمان خمینی، به حبس ابد محکوم شد. تاکنون این اولین‌بار است که یک مقام قضایی جمهوری اسلامی ایران در یک کشور اروپایی و توسط یک دستگاه قضایی مستقل و با برخوردی از همه امکانات دفاع از خود، محاکمه شده است.
هم‌چنین بسیار مهم بود که در نهایت، بسیاری از جهان از موقعیت همه‌گیری کووید بیرون آمدند، حداقل از نظر اجتماعی اگر نه از نظر اپیدمیولوژیک. استثنای بزرگ چین بود که سیاست کووید صفر آن در چند هفته گذشته باعث اعتراض و ناآرامی شده است.
با این مقدمه، به بحث خود با پرداختن به مهمترین وقایع سال 2022 ادامه می‌دهیم.
***
*آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد نیز گفت: «در سال 2022 میلیون‌ها نفر در سراسر جهان به‌معنای واقعی کلمه با جنگ و درگیری مواجه بودند؛ از اوکراین گرفته تا افغانستان تا جمهوری دموکراتیک کنگو و فراتر از آن، مردم خانه‌های ویران خود را در جست‌وجوی یک زندگی بهتر ترک کردند. در سراسر جهان، صد‌میلیون نفر مهاجرت کردند تا از جنگ، آتش‌سوزی، خشک‌سالی، فقر و گرسنگی فرار کنند.»
او تاکید کرد: «در سال 2023، بیش از هر زمان دیگری به صلح نیاز داریم. این صلح باید از طریق گفت‌وگو با یکدیگر برای پایان‌دادن به درگیری‌ها باشد. این صلح باید با طبیعت و آب‌و‌هوای زمین، برای ساختن جهانی پایدارتر باشد. در سال 2023 باید در خانه‌ها آرامش باشد تا زنان و دختران بتوانند در عزت و امنیت زندگی کنند. در سال 2023 به صلح در خیابان‌ها و جوامع با محافظت کامل از حقوق بشر نیاز داریم. آرامش باید در عبادتگاه‌های ما، با احترام به اعتقادات یکدیگر باشد. در سال 2023، صلح باید در فضای مجازی نیز برقرار شود و این محیط از سخنان نفرت‌انگیز و سوءاستفاده‌ها خالی شود. بیایید در سال 2023، صلح را در قلب گفتار و اعمال خود قرار دهیم.»
*کاهش سریع دمای هوا، برف و کولاک از شمال تا جنوب و از غرب تا شرق آمریکا را در بر گرفته و در آستانه کریسمس زندگی حدود ۲۰۰ میلیون نفر را در چهار گوشه این کشور تحت تاثیر قرار داده است. تاکنون دست کم ۱۲ نفر بر اثر رویدادهای ناشی از توفان زمستانی جان باخته‌اند. هزاران پرواز لغو شده و صدها هزار مسافر در فرودگاه‌ها معطل مانده‌اند.
توفان و گردباد روز جمعه با انداختن درختان و آسیب رساندن به دکل‌ها برق دست‌کم یک و نیم میلیون آمریکایی را بدون برق گذاشت.
در ایالت داکوتای جنوبی که قلمرو خودمختار قبیله سو آن‌جاست، گزارش شده بومیان برای گرم نگه‌داشتن خود و به علت کمبود سوخت، البسه و پارچه می‌سوزانند.
در کانادا و در استان‌های اونتاریو و کبک در شرق این کشور، توفان و تندبادهای سرد موجب قطعی برق صدها هزار نفر شده است.
بقیه این کشور پهناور هم از استان بریتیش کلمبیا در غرب تا نیوفائندلند در شرق با وضعیت فوق‌العاده به علت برودت هوا و توفان زمستانی مواجهند.
در آمریکا، از تگزاس در جنوب تا مین در مرز کانادا سازمان هواشناسی هشدار زمستانی صادر کرده و گفته توفان زمستانی گستره‌ای به وسعت 3200 کیلومتر را در برگرفته است.
در شهر الک پارک ایالت مونتانا دمای هوا به منفی 45 درجه سانتیگراد رسیده است.
در شهر هل ایالت میشیگان، کل شهر زیر برف فرورفته و دمای هوا به 17 درجه زیر صفر افت کرده است.
در نیویورک، پنسیلوانیا، بوفالو و میشیگان بارش دست‌کم 90 سانتیمتر برف پیش‌بینی شده است.
روز جمعه گذشته، وب‌سایت فلایت‌اور که برنامه پروازها را دنبال میکند اعلام کرد که انتظار می‌رود 8 هزار پرواز دیگر هم در آستانه کریسمس لغو شود.
*یکی از مهمترین و پرصداترین وقایع جهان در ماه‌های اخیر، در ایران رقم خورد.
اعتراضات سراسری در ایران که از روز 22 شهریور 1401، ناشی از مرگ مهسا امینی، زن جوان 22 ساله کرد ایرانی در بازداشت(گشت ارشاد) آغاز شد، ایران را وارد دوره جدیدی از بحران عمیق حکومت و جامعه کرد.
خیزش سراسری مردم ایران در صد و هفتمین روز، از ظهر روز شنبه دهم دی ماه-سی و یکم دسامبر با اعتراضات در شهرهای تهران، جوانرود، کرمانشاه، نجف‌آباد اصفهان و سمیرم آغاز شد. جوانرود از صبح شنبه شاهد حضور گسترده مردم این شهر در مراسم چهلمین روز از کشته شدن هفت نفر از معترضان این شهر بود. مردم این شهر در آرامستان حاجی ابراهیم جمع شدند و یاد کشته‌شدگان را گرامی داشتند. حاضرین در این مراسم علیه جمهوری اسلامی شعارهایی سر دادند. چند نفر از زنان در این مراسم پلاکاردی در دست داشتند که روز آن نوشته شده بود: «از جوانرود تا تهران، ستم علیه زنان.»
عرفان کاکایی، بهاالدین ویسی، تحسین میری، مسعود تیموری، جمال اعظمی، جوهر فتاحی و اسماعیل گل‌عنبر؛ هفت شهروندی هستند که در اعتراضات جوانرود جان خود را به‌ضرب گلوله نیروهای امنیتی از دست دادند. صدها نفر از معترضان با حضور در این مراسم شعارهای «کل ایران برادرند، تشنه خون رهبرند» و «مرگ بر خامنه‌ای» سر دادند. پس از این اتفاق نیروهای نظامی و لباس شخصی با حضور در این محل اقدام به حمله به معترضین کردند. نیروهای سرکوبگر در این حملات اقدام به تیراندازی مستقیم به شهروندان کردند.
نیروهای سپاه در این شهر با برگزاری مانور قدرت پشت بلندگوهای خودروهایشان اقدام به تهدید معترضان کرده و به سمت آنان تیراندازی کردند. پس از آن مردم اهل جوانرود با حضور در خیابان‌های این شهر بار دیگر اقدام به برپا کردن سنگر در خیابان‌ها و مقاومت در برابر سرکوب نیروهای نظامی کردند. در پی این تیراندازی‌های ماموران حکومتی، هه‌نگاو گزارش داد که یک شهروند اهل جوانرود با هویت «برهان الیاسی» با شلیک مستقیم نیروهای حکومتی جان باخته است. هم‌چنین گزارشها حاکی از آن است که در پی سرکوب گسترده مردم در خیابان بهداری جوانرود یک کودک به‌شدت زخمی شده است.
از سوی دیگر اعتراضاتی در شهر کرمانشاه نیز صورت گرفته است. به گزارش سایت حقوق بشری هه‌نگاو نیروهای حکومتی مستقر در کرمانشاه به تجمع اعتراضی مردم در خیابان کسری تیراندازی کرده و چند شهروند زخمی شدند. نیروهای حکومتی مستقر بر بام ساختمان شهرداری منطقه 4 به سوی مردم تیراندازی کرده‌اند.
برخی گزارشها از بازار تهران حاکی از شروع اعتراضات سراسری مردم در این منطقه و اعتصاب بازاریان دارد. بر اساس ویدئوهای منتشر شده از بازار کفاشان تهران بازاریان با بستن مغازه‌های خود اعتصاب کرده‌اند. ویدئوهایی از بازار بزرگ تهران نیز در شبکههای اجتماعی منتشر شد که بر اساس آنها جمعی از معترضان با شعارهای «زندانی سیاسی آزاد باید گردد»؛ «فقر و فساد و گرونی میریم تا سرنگونی»؛ «امسال سال خونه سیدعلی سرنگونی»؛ «مرگ بر خامنه‌ای»؛ «مرگ بر دیکتاتور» و «مرگ بر جمهوری اسلامی» تجمع اعتراضی برگزار کرده بودند. برخی گزارشها از تهران حاکی از سرکوب توام با خشونت معترضان در بازار تهران و حوالی مترو پانزده خرداد است. مغازه‌های بازاریان در سبزه‌میدان نیز همگی تعطیل شده‌اند و معترضان پس از حمله نیروهای سرکوبگر در محلات دیگری به اعتراضات خود ادامه می‌دهند.
برخی گزارشها حاکی از آن است که نیروهای لباس شخصی در منطقه بازار با افرادی که موبایل به دست دارند و در حال فیلم‌برداری از اعتراضات هستند برخورد می‌کنند و به سمت معترضان تیراندازی می‌کنند.
معترضان در شهر سمیرم استان اصفهان نیز بار دیگر به خیابان‌ها آمده و تجمع اعتراضی برگزار کردند. معترضان در این تجمعات که بخشی از آن در مقابل ساختمان فرمانداری سمیرم برگزار شده بود شعارهای «تا آخوند کفن نشود، این وطن وطن نشود» و «نترسید، نترسید ما همه با هم هستیم» سر دادند. معترضان در تجمع اعتراضی مقابل فرمانداری سمیرم سرود «بیزارم از دین شما، نفرین به آیین شما» را با یکدیگر هم‌خوانی کردند.
خانواده مهسا(ژینا) امینی گفتند که وی پس از دستگیری توسط پلیس اخلاق در 23 شهریور ماه 1401 به‌دلیل نقض قوانین پوشش تحمیلی جمهوری اسلامی مورد ضرب و شتم قرار گرفت. امینی سه روز بعد درگذشت. مقامات علت مرگ این جوان 22 ساله را مشکلات پزشکی که از قبل داشته می‌دانند.
مرگ مهسا امینی زمینه‌ساز جنبش عظیمی شد که سال‌ها نارضایتی را در جامعه ایران بر سر مسائلی از تشدید کنترل‌های اجتماعی و سیاسی گرفته تا فلاکت اقتصادی و تبعیض علیه اقلیت‌های ملی و مذهبی را در بر می‌گیرد.
رهبران سیاسی و قضایی و نظامی جمهوری اسلامی ایران در مواجهه با سخت‌ترین بحران خود از زمان انقلاب اسلامی 1357، تلاش کرده‌اند این اعتراض‌ها در سراسر ایران را به دخالت دولت‌های خارجی نسبت دهند و یا به‌عنوان قیام‌های جدایی‌طلبانه اقلیت‌های ملی نشان دهند که به جای حکومت مذهبی، تمامیت ارضی ایران را تهدید میکند.
معترضان از همه اقشار به خیابان‌ها ریخته‌اند و خواهان سقوط جمهوری اسلامی هستند. زنان با خشم روسری‌های اجباری را پاره کرده و سوزانده‌اند و رهبری اعتراضات را نیز به‌عهده گرفتهاند اما مشکل زنان تنها حجاب نبوده و کلیه مطالبات 43 ساله آنها از مسایل اقتصادی و سیاسی و اجتماعی گرفته تا آزادی در همه عرصه‌ها روی‌هم انباشته شده‌اند.
همزمان دانشگاه‌ها نقش موثری در جنبش اخیر دارند. اعتصاب‌های پراکنده بخش‌های مختلف کارگری از جمله کارگران پیمانی صنایع نفت، کارگران پتروشیمی، کامیونداران و معلمان نیز در این سه ماه در جریان بوده است.
جنبش اخیر آسیب‌پذیری نهادهای امنیتی و نظامی و سیاسی حکومتی در برابر خشم عمومی را نشان داده است و این نگرانی را در میان سران جمهوری اسلامی ایجاد کرده است که اعتراض‌های فعلی فروکش نکند و در ادمه حکومت را در معرض فروپاشی جدی قرار دهد. بنابراین، هیچ تضمینی وجود ندارد که سرکوب بیشتر به اعتراض‌ها پایان دهد، زیرا تا کنون سرکوب خشونت‌آمیز تنها اعتراضات بیش‌تری را برانگیخته است.
ماهیت جمهوری اسلامی شگفت‌انگیز است حکومتی که کارگران و انسان‌ها را به بردگی گرفته و انتخاباتی نمایشی برگزار میکند و انسان‌ها را از شنیدن و خواندن دیدگاه‌های مختلف و آگاهی برحذر می‌دارد. این حکومت همه‌چیز را جعل و وارونه نشان می‌دهد و وانمود میکند به جامعه احترام می‌گذارد؛ برای همین است که زندگی در چنین حکومتی، آکنده از دورویی و ریا و دروغ است. تاکنون بسیاری از مردم دروغ‌های حکومتیان را باور ندارند، اما اجبارا باید چنان رفتار کنند که گویی باورشان دارند، یا دست کم در سکوت از کنارشان بگذرند.
اما امروز اکثریت مردم ایران هرچند هنوز خاموشند اما نه تنها دیگر دروغ‌های جمهوری اسلامی را قبول ندارند، بلکه خواهان سرنگونی این حکومت هستند.
پیش‌بینی‌ها و وقایع ایران، نشان می‌دهند که در سال جدید میلادی، بحران‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و دیپلماسی حکومت اسلامی را در موقعیت بدتر و وخیم‌تری قرار خواهد داد.
در شرایطی که خامنه‌ای 83 ساله معتقد است هرگونه عقب‌نشینی و مصالحه بر سر ارکان ایدئولوژیک جمهوری اسلامی باعث فروپاشی آن می‌شود، نظام سرکوب را دوچندان میکند و در نتیجه خشم بیشتر در میان جمعیت 85 میلیونی که 70 درصد آنها زیر 30 سال هستند، خواهد شد.
خیزشی که طی بیش از 100 روز گذشته ایران را فراگرفت، جلوه‌های درخشانی از شوق و شور جوانان و آگاهی و شجاعت آنها را به نمایش گذاشت. از خودبیگانگی اراده سیاسی شکسته شد و به ویژه نوجوانان و زنان و ملیت‌های ستم‌دیده صحنه‌های شورانگیزی از شجاعت و استقامت و زندگی را رقم زدند. شعار الهام‌بخش «زن، زندگی، آزادی» نیز، به یک شعار جهانی تبدیل شد.
برخلاف خشونت و کشتار پلیسی خیابانی که هدفش مهار و پایان بخشیدن به اعتراضات است، اعدام نیز مورد آزامایش قرار گرفت و نتیجه‌ای نداد. نیروهای امنیتی حکومت، اکنون به ربودن و کشتن جوانان معترض روی آورده‌اند.
در هر صورت سازماندهی بازتولیدی جنبش انقلابی پیش از هرچیز نیازمند تشکیل شبکههای زیادی از روستاها و شهرها و محلات از شوراها، تعاونی‌ها، صندوق‌های حمایتی، همیاری در سطوح مختلف و ابتکارها و اقدامات مردمی است. شوراهای کارگری و محلی نه به سادگی هدف و آرمان جنبش بلکه وسیله پیش‌برد آن هستند.
جمهوری اسلامی با سرکوب شدید یک انقلاب به قدرت رسید و نظر می‌رسد که اکنون با یک انقلاب دیگری از بین خواهد رفت.
در هر صورت سال 2023، برای جامعه ایران بسیار سرنوشت‌ساز است و چه بسا مردم ایران و منطقه و جهان سرنگونی حکومت اسلامی و برپایی یک جامعه آزاد و برابر و انسانی را جشن خواهند گرفت!
تاکنون رسانه‌ها معتبر جهان درباره جنبش انقلابی ایران، تحلیل‌ها و تفسیرها و توصیف‌های خود را به اطلاع افکار عمومی مردم جهان رسانده‌اند. از جمله در گزارش فارین پالیسی یکی از مهمترین تحولات سال میلادی رو به پایان، جنبش اعتراضی بزرگ زنان در ایران با شعار «زن، زندگی، آزادی» مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
*جمعه خونین زاهدان. سرکوب معترضان زاهدان در روز هشتم مهر، به «جمعه خونین» معروف شد. در این کشتار جریان از تیربار و هولکیکوپتر نیز استفاده شده است. در این حمله مرگ‌بار ماموران مسلح جمهوری اسلامی حدود 90 نفر جان باختند. بنا به گزارشات در جریان تظاهرات و غالبا پرجمعیت در دست‌کم 13 شهر در سراسر کشور، از هفت‌تیر، و تفنگ‌های جنگی علیه معترضان استفاده کرده‌اند.
در روز هشتم مهرماه ماموران اطلاعاتی و پلیس از بام‌های اطراف مصلای بزرگ و مسجد مکی، مسجد اصلی اهل سنت در زاهدان، به سمت معترضان آتش گشودند. نیروهای امنیتی به ماشینی شلیک کردند که افراد مجروح را به بیمارستان منتقل می‌کرد. معترضان عمدتا تهدیدی جدی متوجه نیروهای امنیتی کاملا مسلح نمی‌کردند.
بر اساس گزارش سازمان‌های حقوق بشری بلوچی، نام 85 تا 97 نفر از جمله 9 کودک را جمع‌آوری کرده‌اند که بین 8 تا 13 مهر در زاهدان کشته شده‌اند. مقامات جمهوری اسلامی اما به جای انجام تحقیقات شفاف و بی‌طرفانه و هم‌چنین بازخواست مسئولان و عاملان این کشتار، به اعتراضات بعدی نیز با «نیروی قهریه غیرقانونی» پاسخ دادند.
*رسول بداقی، فعال صنفی معلمان که در زندان اوین محبوس است، با ارسال نامه‌ای، از 120 روز «توهین، تحقیر، تهمت، دروغ، پرونده‌سازی، فحاشی و تهدید» زندانیان در بندهای 209 و 240 این زندان پرده برداشت و افشا کرد که بازجویان زندانیان را به کشتن زن و فرزندشان تهدید می‌کنند.
این عضو کانون صنفی معلمان با بیان این‌که زندانیان در چهار ماه گذشته، به‌سختی شب و روز را از هم تشخیص می‌داده‌اند، اضافه کرد حتی پرسیدن ساعت از یک نگهبان هم «توهین استخوان‌سوزی در پی داشت و دیدن یک لبخند و شنیدن صدای یک انسان هم برای ما رویا شده بود.»
رسول بداقی در ادامه نامه خود، به وضعیت برخی بازداشتی‌های خیزش سراسری در زندان پرداخت و نوشت: «120 روز نمی‌دانستیم در سلول کناری ما چه کسی به بند کشیده شده است. گاه گریه‌های التماس‌آمیز مردی یا نوجوانی بی‌گناه به قلب زخم‌خورده ما نمک می‌پاشید. دوربین‌های مداربسته، لامپ‌های روشن، نظارت بر رفتار و کردار ما از دریچه چشمی در فولادین سلول پنج متری، هستی را برای ما به تابوت تبدیل کرده بود.»
او هم‌چنین افشا کرد که تهدید همکاران، خانواده، دوستان، خویشاوندان، زن و فرزند هم‌چون کابوسی خواب از چشم زندانیان ربوده بود و گاه «صدای یک عربده‌کش به نام بازجو همراه با تهدید زن و فرزند، مرگ را پیش چشم زندانیان، زیبا می‌کرد.»
این معلم دربند در ادامه، نیز با اشاره به تهدید مکرر زندانیان به انتقال به سلول‌های انفرادی، نوشت: «بی‌وجدانی و شیطان‌صفتی بازجویان و زندانبانان آدمی را به تعظیم در برابر شیطان وا می‌داشت.»
رسول بداقی با تاکید بر این‌که ماموران جمهوری اسلامی ایران در 120 روز گذشته برای «سناریوسازی و ایجاد تفرقه از هیچ دروغ و فریبی کوتاهی نکرده‌اند»، گفت که خواسته آنان عقب‌نشینی از مطالبه حقوق فرهنگیان و دانش‌آموزان بوده است.
این عضو کانون صنفی معلمان اتهام دروغین پول گرفتن از بیگانگان را «توهین شرم‌آور» صداوسیما به معلمان و معترضان خواند و با انتقاد از دهها سال «استبداد و خودکامگی» حکومت ایران گفت: «نفت و آب و گاز و خاک و جنگل و معادن، محیط زیست، اعتماد، باورها و حتی شرف و حیثیت مردم را خاکریز به خاکریز ویران کردند و اینک به‌طور عریان در روزنامه‌ها، رسانه‌ها، همایش‌ها و به هر شکل ممکن، سرزمین و مردم ایران را به سوریه‌ای شدن تهدید می‌کنند و آشکارا به همگان می‌فهمانند که یا ما یا هیچ‌کس.»
رسول بداقی، فعال مدنی و عضو کانون صنفی معلمان، در حال سپری کردن دوران محکومیت خود با اتهام «اقدام علیه امنیت ملی» و «فعالیت تبلیغی علیه نظام» در زندان اوین است.
اخبار مربوط به بدرفتاری با زندانیان در حالی منتشر می‌شود که مقام‌های قوه قضاییه هرگونه آزار و بدرفتاری با زندانیان را تکذیب کرده‌اند. با این حال به‌تازگی، خواهر حسین شهروی، یکی از بازداشتی‌های خیزش سراسری، هم افشا کرد که در زندان به برادرش قرص و دارو تزریق می‌کنند تا چیزی به‌خاطر نیاورد.
نرگس محمدی، فعال مدنی دربند، هم با ارسال نامه‌ای از زندان، خبر داد که زنان بازداشتی با آزار و تعرض‌های جنسی مواجه شده‌اند، اما ستاد بشر قوه قضاییه این موضوع را انکار کرد و مدعی شد که تاکنون شکایتی در این خصوص دریافت نکرده است.
*کفالت سیاسی چیست و چه اثری در وضعیت زندانی سیاسی در خطر اجرای حکم اعدام می‌گذارد؟
در روزهای اخیر خبرهای بسیاری مبنی بر قبول «کفالت سیاسی» شماری از بازداشت‌شدگان اعتراضات اخیر که به اتهامات افساد فیالارض و محاربه با احتمال حکم اعدام روبرو هستند توسط نمایندگان پارلمان آلمان و دیگر کشورهای اروپایی در شبکههای اجتماعی همرسانی شده است.
به‌نظر می‌رسد روند پذیرش کفالت سیاسی بازداشت‌شدگان اعتراضات جاری توسط نمایندگان پارلمان‌های مختلف اروپایی با سرعت فزاینده‌ای رو به رشد است. اما پذیرش کفالت سیاسی چه تاثیر عملی بر حال زندانیانی دارد که هر لحظه در معرض حکم اعدام هستند؟
کفالت سیاسی چیست و از کجا آمده است؟
کفالت سیاسی ترجمه استنباط شده از عبارت آلمانی Politische Patenschaften است. ترجمه عینی فرانسه این عبارت Le parrainage politique است Le parrainage اما مفهومی به معنای حمایت اخلاقی از کسی است و شامل تعهد حقوقی نمی‌شود. مفهوم کفالت سیاسی هم به همین صورت شامل تعهد حقوقی نماینده نسبت به زندانی نیست.
این مفهوم قانونی است که در ابتدا در سال 2003 به پیشنهاد دولت آلمان در کمیسیون حقوق بشر پارلمان این کشور تصویب شد. بر اساس این قانون نمایندگان پارلمان این کشور می‌توانند از نمایندگان پارلمان دیگر کشورهای جهان که تحت فشار یا تعقیب هستند، حمایت سیاسی کنند.
این قانون کمی بعدتر به حمایت سیاسی از فعالان مدنی، هنرمندان، مدافعان حقوق بشر و معترضان سیاسی در کشورهای تحت استبداد بسط پیدا کرد. اما چرایی به کارگیری واژه کفالت در برابر Patenschaften در عبارت فارسی شاید با یک مثال بیشتر قابل درک باشد.
درگذشته، عمل سیاست‌مداران تاثیر به‌سزایی بر تعداد بسیاری از احکام زندانیان داشته است از جمله سبب تبدیل احکام اعدام به حبس، کاهش قابل توجه صدور احکام زندان خودسرانه، پایان دادن به بدرفتاری با زندانیان و در بسیاری از موارد، آزادی شده است.
*با وجود سرکوب‌های شدید جمهوری اسلامی در 108 روز اعتراض‌های ایرن؛ 10 ها کشته و زحمی شده‌اند و هزاران تن نیز دستگیر زندانش شده و در زیر شدیدترین شکنجه‌ها قرار دارند. علاوه بر کشته‌شدگان در خیابان‌های با تیراندازی مستقیم ماموران دولتی، اکنون تعداد زیادی ربوده شدند و جنازه برخی از آنها یدا شده که بعد از تحمل شکنجه‌های زیاد به قتل رسیده‌اند.
سایت حقوق بشری «هه‌نگاو» از کشته شدن 116 شهروند کرد در اعتراضات و اعدام 52 شهروند کرد در ایران و کشته شدن 46 کولبر در سال 2022 خبر داد.
این سایت در گزارش جدید خود که روز جمعه، نهم دی 1401، منتشر کرد، درباره نقض حقوق شهروندان کرد در ایران اعلام کرد که در یک سال گذشته 128 «شهروند عادی» با شلیک مستقیم نیروهای حکومتی کشته‌اند
از این تعداد، 116 نفر مربوط به اعتراضات «زن زندگی آزادی» بوده و از میان آنها 19 نفر کودک بوده‌اند و در ارتباط با این اعتراضات، ده زندانی نیز، به نوشته هه‌نگاو، زیر شکنجە جان باختەاند.
هم‌چنین بیش از سه هزار شهروند کرد در بازه زمانی یک سال اخیر با شلیک مستقیم نیروهای حکومتی زخمی و بیش از هفت هزار نفر بازداشت شده‌اند. اتهام بیش از دو هزار و 200 نفر از بازداشت‌شدگان سیاسی از جمله شرکت در اعتراضات و همکاری با احزاب کردستانی بوده است.
بر اساس این گزارش از مجموع 52 شهروند کردی که اعدام شده‌اند، دو نفر زن و یک نفر زندانی سیاسی بوده است.
در گزارش هه‌نگاو، هم‌چنین آمده است که در یک سال گذشته، 46 کولبر از جمله چهار کودک به دلیل کولبری جان خود را از دست داده و 244 نفر از مجموع آنها زخمی شده‌اند. هم‌چنین از مجموع کولبران قربانی‌شده، 71 درصد هدف شلیک مستقیم نیروهای مسلح جمهوری اسلامی قرار گرفتهاند.
طی سال 2022 دست‌کم 37 شهروند که بیشتر آنها کولبر و کاسبکار و کشاورز بودند در مرزهای کردستان در اثر انفجار مین و مواد منفجره به‌جای‌مانده از جنگ ایران و عراق قربانی شده و از میان آنها شش تن جان خود را از دست داده‌اند.
با وجود پنهان‌کاری جمهوری اسلامی در بیش از چهار دهه گذشته همواره آمارهای تکان‌دهنده‌ای از نقض حقوق بشر در ایران منتشر شده است، اما این آمار به‌ویژه در ماه‌های اخیر و همزمان با اعتراضات سراسری افزایش قابل ملاحظه‌ای یافته است.
*استان سیستان و بلوچستان بالاترین تعداد کشته‌ها در جنبش سراسری جاری را دارد. بنا بر گزارش سازمان حقوق بشر ایران، از ابتدای اعتراضات تا 26 آذر در این استان 130 تن کشته شده‌اند.
شعیب میربلوچ زهی، نوجوان 18 ساله که در 13 مهر در اعتراضات زاهدان بارداشت شده، بر اساس اعترافات اجباری زیر شکنجه، به اعدام محکوم شده است.
ابراهیم نورزهی نوجوان 17 ساله که بیمار است و 10 آبان سال جاری در زاهدان بازداشت شده به دو سال حبس محکوم شده است.
عادل گرگیج 22 ساله از بازداشتی‌های روزها و هفته‌های اخیر بر مبنای اعترافات اجباری زیر شکنجه، در معرض خطر اتهامات سنگین دستگاه قضایی جمهوری اسلامی قرار دارد.
آیدا پورتقی فشتگه، دانشجوی دانشگاه زاهدان به 9 ماه حبس، 60 ضربه شلاق و مجازات‌های تکمیلی محکوم شده است.
ستاره ریگی دختر دانش‌آموز 17 ساله به 25 میلیون جزای نقدی و هم‌چنین مجازات‌های تکمیلی محکوم شده است. دادگاه این دو دختر جوان را به «اخلال در نظم و آسایش عمومی از طریق حضور در اجتماع غیرقانونی» متهم کرده است.
خبرگزاری هرانا با انتشار گزارشی در روز جمعه 9 دی 1401، به بررسی احکامی پرداخت که دستگاه قضایی جمهوری اسلامی، در حد فاصل نخستین هفته آبان ماه سال جاری تا 8 دی ماه، علیه افراد بازداشت شده در جریان جنبش انقلابی «زن، زندگی، آزادی» صادر کرده است؛ احکامی که، به‌نقل از این خبرگزاری حقوق بشری، نتیجه برگزاری دادگاه‌های انقلاب در 31 شهر و استان ایران محسوب می‌شود.
بر اساس بررسی‌های انجام شده از سوی هرانا، قضات دادگاه انقلاب در مجموع سیزده معترض را به اعدام محکوم کرده‌اند که دست‌کم تا این لحظه حکم دو تن از آنها، یعنی محسن شکاری و مجیدرضا رهنورد، اجرا شده است.
با این‌وجود شمار بزرگی از افراد نیز به حبس و تحمل ضربات شلاق محکوم شده‌اند. از این‌رو قضات دادگاه انقلاب در مجموع 8 هزار و 564 ماه، یعنی بیش از 713 سال، حکم زندان صادر کرده‌اند و در مجموع ۲۶ تن از معترضان بازداشت شده را به تحمل هزار و 310 ضربه شلاق محکوم کرده‌اند.
اما گزارش هرانا در عین‌حال تاکید دارد احکام قضایی مذکور تنها مربوط به 663 تن از بازداشت‌شدگان است، در حالی‌که بر اساس برآورد تهیه‌کنندگان این گزارش، نیروهای امنیتی وابسته به جمهوری اسلامی بیش از 19 هزار معترض را بازداشت کرده‌اند.
هرانا هم‌چنین در بخش دیگری از گزارش روز جمعه خود چنین آورده است:«از سوی دیگر 26 تن دست‌کم به پرداخت 828 میلیون ریال جریمه نقدی، 24 نفر به تحقیق و انجام مطالعات ایدئولوژیک، 5 مورد به منع عضویت در دسته‌جات، 6 تن به محرومیت از حضور در فضای مجازی، 26 تن به ممنوعیتِ خروج از کشور، 2 نفر به انجام خدمات اجتماعی اجباری و 12 مورد دیگر به احکامی مانند تبعید، انفصال از خدمت و غیره محکوم شده‌اند.»
در این گزارش به شمار عناوین اتهام‌هایی که نهاد دادستانی و دستگاه قضایی جمهوری اسلامی معترضان را به ارتکاب آنها متهم کرده‌اند نیز اشاره شده است. بر اساس تحقیقات هرانا آمار مورد اشاره، تا هشتم دی ماه، از این قرار است: «15 مورد اتهام فساد فیالارض، 9 محاربه، 170 تبلیغ علیه نظام، 124 اخلال در نظم عمومی و 38 اجتماع و تبانی.»
اما از جمله نکته‌های موجود در گزارش هرانا این است که، تا زمان تهیه گزارش و بر اساس اطلاعات به دست آمده از سوی این خبرگزاری حقوق بشری، بیشترین احکام، یعنی 433 حکم، در تهران صادر شده است.
*به گفته رییس سازمان بهزیستی، سالانه بین 40 تا 60 هزار نفر به آمار معلولان ایران اضافه می‌شود. به گزارش خبرگزاری ایسنا، علی‌محمد قادری سوم دی در جلسه‌ای دلیل معلولیت این جمعیت بزرگ را «تصادف» اعلام کرد و گفت که از 300 هزار تصادفی که هر سال تصادف رخ می‌دهد، 17 هزار نفر فوت می‌کنند و بین 40 تا 60 هزار معلول که حدود 2500 نفر از آنها ضایعه نخاعی هستند به جمعیت معلولان کشور افزوده می‌شود.
رییس سازمان بهزیستی در آمار معلولان کشور به شمار کودکانی که با معلولیت به دنیا می‌آیند، اشاره‌ای نکرده است. این در حالی است که با توجه محدودیتهای ایجادشده درباره غربالگری جنین در ماه‌های گذشته، بسیاری از متخصصان و کارشناسان درباره افزایش تعداد نوزادانی که با معلولیت به‌دنیا می‌آیند هشدار داده‌اند.
بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت ایران، در جهت افزایش جمعیت به هر قیمت و کیفیتی، اواخر خرداد دستورالعمل اجرای ماده 53 قانون موسوم به «حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» را ابلاغ کرد که بر اساس آن غربالگری جنین در ایران محدود شد.
بر اساس این دستورالعمل، مادران باردار کم‌تر از 35 سال که سابقه تولد فرزند دارای مشکلات ژنتیکی و سندروم داون ندارند، غربالگری نمی‌شوند، اما زنان بالای 35 سال و کسانی که سابقه زایمان فرزندی با مشکلات ژنتیکی یا سندروم داون دارند، غربالگری می‌شوند.
بر اساس این دستورالعمل هم‌چنین «مباشرت یا معاونت در سقط جنین جرم‌انگاری دارد و برای فرد خاطی جرایم سنگین در نظر گرفته می‌شود.»
ابلاغ این دستورالعمل با انتقادهای گسترده‌ای همراه شد، از جمله پنجاه تشکل علمی پزشکی در نامه‌ای خطاب به وزیر بهداشت ایران، این دستورالعمل را «مغایر اصول اخلاقی و قانونی» اعلام کردند و خواستار لغو آن شدند.
*جنبش انقلابی ایران به‌حدی قدرتمند بود که توانست به‌سرعت توجه دولت‌های سرمایه‌داری و نهادهای بین‌المللی جهان را به‌خود جلب کرد و آنها را وادار نمود با وجود داشتن رابطه نهان و آشکار با جمهوری اسلامی ایران از این جنبش حمایت کنند. با این وجود این نباید به حمایت دولت‌ها دل بست و استقلال جنبش را زیر سئوال برد. چرا که دولت‌ها همواره به فکر منافع اقتصادی و سیاسی و نظامی خود هستند و هرگز اهمیتی به زیست و زندگی و آزادی و رفاه مردم کشورشان و سایر کشورها نمی‌دهند.
برای مثال، وزارت اقتصاد آلمان اعلام کرد که برخی از دیگر «چارچوب‌های اقتصادی» شامل مذاکرات درباره انرژی نیز تعلیق می‌شوند. این تعلیق هم‌چنین شامل برنامه‌های آموزش مدیران و برگزاری نمایشگاه‌های بازرگانی نیز خواهد شد.
مبادلات بازرگانی آلمان و ایران در سال 2011 میلادی، یک میلیارد و 760 میلیون یورو (معادل یک میلیارد و 870 میلیون دلار) بوده است. وزارت اقتصاد آلمان می‌گوید که حجم مبادلات میان دو کشور در 9 ماهه نخست سال 2022، یک میلیارد و 490 میلیون یورو بوده است.
ضمانت اعتباری صادرات که توسط دولت آلمان صادر می‌شد، از ضررهای احتمالی شرکت‌های این کشور در معاملات‌شان با ایران جلوگیری می‌کرد. ضمانت سرمایه‌گذاری نیز از این جهت صادر می‌شد که جلوی ضررهای احتمالی سرمایه‌گذاران آلمانی به دلیل تحولات سیاسی، گرفته شود.
وزارت اقتصاد آلمان اعلام کرد که صدور این ضمانتنامهها در ارتباط با ایران، برای دهه‌های متوالی متوقف شده بود.
اما بعد از امضای برجام، دولت این کشور پذیرفت که این اقدامات را از سربگیرد و از سال 2016 میلادی، صدور این ضمانتنامهها آغاز شده بود. وزارت اقتصاد آلمان می‌گوید که از آن زمان برای تعداد از پروژ‌های بازرگانی و تجاری، ضمانت‌نامه‌هایی صادر شد.
*ترور سلمان رشدی در آمریکا. بیانیه پلیس ایالتی نیویورک: ساعت 11 صبح 12 اوت 2022، یک مظنون مرد به سمت تریبون دوید و به رشدی و مصاحبه‌کننده حمله‌ور شد. رشدی ظاهرا بر اثر اصابت چاقو در ناحیه گردن زخمی شد و با بالگرد به بیمارستانی در آن ناحیه منتقل شد. وضعیت او هنوز نامشخص است. مظنون بازداشت شده است..
«رابی چارلز سوِنور»، مدیر آموزش جمعی در «منهتن» که او نیز یکی از 2500 نفر حاضر در نشست «چوتوکوآ» بود می‌گوید: مهاجم به سمت سخن‌ران دوید و شروع به زدن آقای رشدی کرد، اول ما مانده بودیم که چه اتقافی داره می‌افته؟ بعد از چند ثانیه مشخص شد که واقعا دارد آقای رشدی را می‌زند. 20 ثانیه طول کشید… بعد همه تماشاگران نفس‌نفس‌زنان به بیرون از سالن رانده شدند.
خبرنگار آسوشیتدپرس نیز در توصیف لحظه حمله هادی مطر به سلمان رشدی گفته «در حالی‌که مجری سلمان رشدی را معرفی می‌کرد و او بالای سکوی موسسه چوتوکوآ رفته بود و آماده سخنرانی بود، مردی به رشدی نزدیک شد و به مدت 10 تا 15 ثانیه یا به او مشت می‌زد یا چاقو.
پس از آنکه سلمان رشدی روز جمعه در مراسمی در ایالت نیویورک مورد ضربات چاقو قرار گرفت، اندرو ویلی، هماهنگ‌کننده فعالیت‌های این نویسنده، در بیانیه‌ای اعلام کرد که سلمان رشدی ممکن است در اثر این حمله یک چشمش را از دست بدهد.
او گفت که به اعصاب دست و کبد سلمان رشدی نیز آسیب جدی وارد شده و او در حال حاضر به دستگاه تنفس مصنوعی متصل است.
مرد ۲۵ سالهای که روز جمعه در نیویورک به سلمان رشدی، نویسنده مشهور بریتانیایی-هندی حمله کرد از هواداران حزب‌الله لبنان بوده است و دو رهبر پیشین و کنونی جمهوری اسلامی و قاسم سلیمانی را ستایش می‌کرد.
در یورش ماموران اف‌بی‌ای به به محل سکونت هادی مطر که گفته می‌شود تبار لبنانی هم دارد گواهینامه رانندگی صادره در ایالت نیوجرسی آمریکا، یعنی محل سکونتش کشف شد. او در این گواهینامه رانندگی به جای نام واقعی‌اش یعنی هادی مطر، از نام جعلی «حسن مغنیه» استفاده کرده‌است. شاید نشانه‌ای آشکار از علاقه او به «عماد مغنیه» فرمانده پیشین بخش نظامی حزب‌الله لبنان که در سال 2008 در دمشق ترور شد.
عماد مغنیه، موسس سازمان جهاد اسلامی لبنان پس از حمله اسرائیل به لبنان در سال 1982 بود. نخستین عملیات مغنیه و اعضای سازمانش در آبان سال 1362 انجام شد. در این عملیات مقر تفنگداران دریایی آمریکا و نیروهای حافظ صلح فرانسه در بیروت منفجر شد و 350 نفر کشته شدند. عماد مغنیه و سازمان جهاد اسلامی لبنان هم‌چنین مسئول دهها عملیات ربودن شهروندان غربی در لبنان، هواپیماربایی خطوط هوایی آمریکا در بیروت، بمب‌گذاری مرکز یهودیان اسرائیل در آرژانتین و البته مشارکت در ترور نیروهای مخالف جمهوری اسلامی در کشورهای اروپایی بود.
این گروه در دهه 90 میلادی با سازمان مادر یعنی حزب‌الله لبنان ادغام شد و از آن به بعد تحت نام بخش نظامی حزب‌الله لبنان فعالیت کرد.
نهایتا عماد مغنیه در سال 2008 و لحظاتی پس از پایان جلسه با قاسم سلیمانی و یکی از مقام‌های امنیتی سوریه در دمشق ترور شد.
این گمانه ایجاد شده که عامل ترور سلمان رشدی از علاقه‌مندان به مغنیه بوده و به همین دلیل گواهینامه رانندگی‌اش با نام جعلی حسن مغنیه ثبت شده است. این گواهینامه رانندگی تا 12 سپتامبر 2026 معتبر و در ماه می سال جاری میلادی صادر شده است. براساس اطلاعات ثبت‌شده بر روی این گواهینامه، هادی مطر متولد 12 سپتامبر 1997 است. محل تولد او در این سند ذکر نشده است. یا این حال ان‌بی‌سی گفت که او در کالیفرنیا به دنیا آمده و بعدا به نیوجرسی نقل مکان کرده است.
هم‌چنین حساب کاربری منسوب به او در فیس‌بوک، که اکنون مسدود شده است نشان می‌داد که او به صورت گسترده دیدگاهش در طرفداری از علی خامنه‌ای و روح‌الله خمینی، قاسم سلیمانی و چهرههای حزب‌الله لبنان را تبلیغ میکند. تصویر اصلی این حساب کاربری نیز عکسی از رهبر سابق و کنونی جمهوری اسلامی بود.
سلمان رشدی در یک سخنرانی در سال 2012 در نیویورک گفته بود که تروریسم واقعا هنر ترس است. او گفت: «تنها راهی که می‌توانید تروریسم را شکست دهید این است که تصمیم بگیرید نترسید.» سرنوشت نویسنده‌ای که 34 سال زیر سایه تهدید و ترور زندگی کرد و نترسید در بیمارستانی در حومه نیویورک روشن خواهد شد و فعلا مقام‌های جمهوری اسلامی در هراس از واکنش جهانی سکوت پیشه کرده‌اند.
هر چند سلمان رشدی زنده ماند اما برخی از مترجمان آثار او کشته و مجروح شدند. هیتوشی اگاراشی، مترجم ژاپنی کتاب رشدی به ضرب چاقو کشته شد و اتوره کاپری‌یولو، مترجم ایتالیایی و ویلیام نیگارد، ناشر نروژی،کتاب «آیات شیطانی» زخمی شدند.
عزیز نسین، نویسنده ترکیه ای نیز که بخش هایی ازاین کتاب را ترجمه کرده بود درسیواس مورد حمله قرار گرفت و گروهی از افراد متعصب پس از نماز جمعه هتل محل اقامت او را آتش زدند که خود عزیز نسین جان سالم به در برد، اما 37 نفر کشته شدند.
در حالی که سلمان رشدی زیر دستگاه تنفس مصنوعی است، با مرگ و زندگی دست و پنجه نرم می‌کرد؛ بعضی روزنامه‌های نزدیک به جمهوری اسلامی ایران و چهرههای تندرو از این حمله استقبال کرده‌اند و برخی نیز آن را به پرونده برجام ربط داده‌اند.
فتوای آیت‌الله خمینی در بهمن سال 1367 صادر شد که این نویسنده را «مهدورالدم» اعلام کرد و از مسلمانان خواست این حکم را اجرا کنند.
در پی حکم آیت‌الله خمینی، بنياد پانزده خرداد(ستاد اجرایی فرمان امام) که زیر نظر رهبر ایران اداره می‌شود برای قاتل سلمان رشدی جایزه تعیین کرد و ده سال پیش، در 25 شهريور سال نود ویک، نيم ميليون دلار به جایزه اضافه کرد و به مبلغ جایزه به سه ميليون و سيصدهزار دلار افزایش یافت.
بیناد پانزده خرداد نیز هنوز درباره حمله به آقای رشدی واکنشی نشان نداده و وب‌سایت این بنیاد نیز هیچ خبری از این حادثه منتشر نکرده است.
روزنامه کیهان چاپ تهران هم که زیر نظر حسین شریعتمداری منصوب آیت‌الله علی خامنه‌ای اداره می‌شود در ستونی که به‌عنوان طنز و کنایه منتشر میکند، از حمله به سلمان رشدی استقبال کرده است.
کیهان نوشت «آفرین بر آن مرد دلاور و وظیفه‌شناسی که در نیویورک به سلمان رشدی مرتد و خبیث حمله کرده و بوسه بر دست او که با چاقو گردن دشمن خدا را پاره کرده است.»
در این ستون که به صورت گفت‌وگو خیالی تنظیم شده به وضعیت جسمی رشدی اشاره و آورده شده که در جریان حمله دیروز به وی «گردن او آسیب جدی دیده است.»
کیهان سپس به طعنه نوشته که از فردی بیمار پرسیده شده «حالت چه‌طوره؟ جواب داد؛ تبم قطع شده اما گردنم بد‌جوری درد می‌کنه! گفتند؛ نگران نباش به زودی گردنت هم مثل تبت قطع می‌شه.»
هفته‌نامه ۹ دی با نیز تیتر «سگ‌کشی» به ترور سلمان رشدی پرداخته و نوشته حکم بنیان‌گذار جمهوری اسلامی در مورد آقای رشدی هم‌چنان جاری است.
یک روز پس از سوءقصد به جان سلمان رشدی، مهاجرانی در توییتی از نوشتن کتاب خود دفاع کرده و نوشته بود، حق التألیف این کتاب برای او «حلال و شیرین و گوارا» است.
سازمان «عدالت برای ایران»، با تسلیم شکایت، از پلیس ضدتروریسم بریتانیا خواسته است تا عطاالله مهاجرانی، وزیر ارشاد پیشین جمهوری اسلامی را به دلیل «تشویق به تروریسم» و «توزیع محتوای تروریستی» تحت تعقیب کیفری قرار دهد.
بنا به این گزارش در این شکایت‌نامه بخش‌هایی از کتاب مهاجرانی با عنوان «توطئه آیات شیطانی» که در آن فتوای روح‌الله خمینی، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی در «واجب‌القتل بودن سلمان رشدی» تایید و قتل او تجویز می‌شود، در اختیار پلیس بریتانیا قرار داده شده است.
مهاجرانی که در لندن زندگی میکند، در توییتی که بعدا آن را پاک کرد نوشت: «امروزه نيز بعد از حادثه مجروح شدن رشدى، همان نغمه كتاب من و فتواى امام نو شده است. من محاكمه در دادگاه لندن را، درخشان‌تر از استيضاح مى‌دانم، آماده‌ام تا از اين فرصت طلايى بهره‌مند شوم. جدى باشيد.»
در آخرین واکنش به این تحولات، مهاجرانی در توییتی خبر داد که تیمی از پلیس متروپلیتن لندن، چهارشنبه 26 مرداد به خانه او رفته و از او درباره برخی موضوعات پرسش‌هایی داشته‌اند.
«ایران‌وایر»، به نقل از برخی منابع نزدیک به مهاجرانی خبر داده بود، پس از سوءقصد به جان رشدی، مهاجرانی رایزنی‌های خود برای بازگشت به ایران را تشدید کرده اما هنوز از دفتر رهبر جمهوری اسلامی جواب مثبتی دریافت نکرده است.
*چهار کشور عضو «گروه هماهنگی و واکنش بین‌المللی» اعلام کردند که تلاش‌های آنها برای «پاسخ‌گو کردن ایران بابت سرنگون کردن» هواپیما وارد مرحله حقوقی «حل و فصل اختلافات» شده است.
چهار کشور در بیانیه خود از ایران خواسته‌اند که در «روند الزام‌آور داوری اختلافات مربوط به سرنگون شدن پرواز 752 با دو موشک زمین به هوای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که به‌صورت غیرقانونی و عامدانه شلیک شده» شرکت کند.
به‌نظر می‌رسد این اولین‌بار است که این گروه در بیانیه‌ای رسمی شلیک سپاه به هواپیمای مسافربری اوکراینی را «عامدانه» خوانده است.
این بیانیه در آستانه سومین سالگرد سرنگون کردن پرواز 752 خطوط هوایی اوکراین صادر می‌شود که صبح روز 18 دی ماه 1398 هدف موشکهای سپاه پاسداران قرار گرفت و همه 176 سرنشین آن کشته شدند.
*ماجرای چهار فروند هواپیمای ایرباس که به جای ازبکستان در ایران فرود آمدند؟! چهار فروند هواپیمای ایرباس A340-300 که به‌نظر می‌رسید از فرودگاه بین‌المللی تامبو در ژوهانسبورگ به مقصد ازبکستان در حرکت باشند، پس از ناپدیدشدن از روی رادار بر فراز ایران، در فرودگاه بین‌المللی امام در تهران به زمین نشستند.
معاون هوانوردی و امور بین‌الملل سازمان هواپیمایی ایران نیز بدون ارائه هیچ‌گونه جزئیاتی، ورود چهار فروند ایرباس 340 ساخت کشور فرانسه را به ایران تایید کرد.
به گزارش وب‌سایت «ایردیتا نیوز» این چهار فروند هواپیما که پیش‌تر در اختیار شرکت ترکیش ایرلاین بودند؛ در سالهای 2018 و 2019 میلادی از ناوگان این شرکت هواپیمایی خارج شدند. شرکتی هنگ‌کنگی به نام «آورو گلوبال» مالکیت انحصاری این هواپیماها را بر عهده داشته است و طی چند سال گذشته، آنها در فرودگاه ژوهانسبورگ در آشیانه بودند.
تا همین اواخر تقریبا نشانه‌ای از فعالیت آنها وجود نداشت تا این‌که آنها با کدهایی جدید در بورکینافاسو به ثبت رسیدند و با این کدهای هوایی پروازهای خود را ازسر گرفتند. همگی آنها بین سالهای 1996 تا 2000 میلادی تولید شده‌اند و عمری بین 22 تا 26 سال دارند.
ادعا می‌شود که این هواپیماها برای تامین ناوگان هوایی ماهان‌ایر و برای دورزدن تحریم‌های آمریکا وارد ایران شده‌اند. تحریم‌های آمریکا دو شرکت بزرگ هوانوردی ایران(ماهان‌ایر، ایران‌ایر) را از خرید محصولات آمریکایی منع کرده است. حتی تامین هواپیماهای دست‌دوم برای این شرکت‌ها به‌صورت غیرقانونی صورت می‌گیرد.
جدیدترین ناوگان هوایی در ایران مربوط به سفارش‌هایی از ایرباس و ATR هستند که مجوز تحویل هواپیماها را به ایران‌ایر بین سالهای 2016 تا 2018 داشتند؛ اما پس از آن با روی‌کار آمدن دولت ترامپ محدودیتهای دوباره به ایران بازگشت.
به گزارش این وب‌سایت، شایعات دیگری حاکی از آن است که حداقل دو فروند از این هواپیماها ممکن است به خطوط هوایی سوریه و ونزوئلا هدایت شوند. خطوط هوایی این دو کشور نیز تحت‌تاثیر تحریم‌ها قرار گرفتهاند.
شرکت هواپیمایی کون‌ویازا (Conviasa)ونزوئلا مقاصد هوایی از جمله کاراکاس به تهران و کاراکاس به مسکو را در برنامه پروازی خود دارد.
*سازمان غیردولتی و غیرانتفاعی «کمیته حراست از روزنامه‌نگاران» با انتشار گزارش سالیانه خود در مورد وضعیت روزنامه‌نگارها در کشورهای مختلف، نوشت ایران در صدر فهرست کشورهایی قرار دارد که روش‌هایی قهرآمیز علیه اهل رسانه به‌کار می‌برند.
به گزارش این سازمان مردم‌نهاد آمریکایی، در حال حاضر از مجموع 363 روزنامه‌نگاری که در زندان‌های سراسر جهان محبوس‌اند، 62 روزنامه‌نگار ایرانی در زندان‌های جمهوری اسلامی به‌سر می‌برند؛ آماری که در سی سال گذشته بی‌سابقه بوده و از آمار مربوط به بازداشت روزنامه‌نگاران در جریان سرکوب‌های دولتی سال 1388 نیز پیشی گرفته است.
در گزارش «کمیته حراست از روزنامه‌نگاران»، که چهاردهم دسامبر سال جاری میلادی منتشر شد، به‌شمار بازداشتی‌های جنبش انقلابی «زن، زندگی، آزادی» اشاره شده است و نویسنده‌اش تاکید میکند دهها تن از روزنامه‌نگارها و خبرنگارهای ایرانی نیز در میان این جمعیت بازداشت شده از سوی نهادهای امنیتی حکومت ایران حضور دارند.
آرلین گتز، دبیر هیات تحریریه «کمیته حراست از روزنامه‌نگاران»، در ادامه این بخش از گزارش خود می‌نویسد همزمان با آغاز موج اخیر اعتراضات سراسری در ایران، نهادهای امنیتی 49 روزنامه‌نگار را بازداشت کرده‌اند که از این میان 22 تن از آنها روزنامه‌نگاران زن هستند که، به‌نقل از گتز، نقش موثری نیز در بازتاب وقایع و تحولات مربوط به جنبش «زن، زندگی، آزادی» ایفا کرده‌اند.
بر اساس اطلاعات جمع‌آوری شده از سوی «کمیته حراست از روزنامه‌نگاران» ماموران امنیتی در بسیاری از موارد در ساعات اولیه صبح به منزل روزنامه‌نگاران بازداشتی «یورش» برده‌اند، آنها را مورد ضرب‌وشتم قرار داده‌اند و کنترل حساب‌های آنها در شبکههای اجتماعی را به‌دست گرفتند که در اکثر اوقات به حذف حساب‌های کاربری روزنامه‌نگارهای بازداشتی منجر شده است.
در این گزارش، هم‌چنین تاکید می‌شود برخوردهای قهرآمیز دستگاه‌های امنیتی با روزنامه‌نگاران باعث شده تا برخی از آنها، به‌منظور حفظ امنیت خود، گزارشها و اخباری را که منتشر کرده‌اند داوطلبانه حذف کنند.
اما در گزارش تحلیلی «کمیته حراست از روزنامه‌نگاران» در عین به نام دیگر کشورهایی که رویکردشان نسبت به روزنامه‌نگاران با رویکرد جمهوری اسلامی در این زمینه شباهت دارد نیز اشاره شده است. بر اساس اطلاعات جمع‌آوری شده از سوی این سازمان مردم‌نهاد، کشورهای چین، میانمار، ترکیه و بلاروس چهار کشوری هستند که نام‌شان، به‌ترتیب، پس از ایران در فهرست مورد نظر ذکر شده است.
*سقوط ارزش حداقل دستمزد کارگر ایرانی به کم‌تر از ۱۱۰ دلار در ماه.
بنا به گزارشها، در کم‌تر از یک هفته، 10 درصد ارزش پول ملی ایران سقوط کرده است. قیمت خرید هر دلار آمریکا در بازار آزاد در نخستین روز دی 1401 حدود 40 هزار تومان بود، اما روز هفتم دی ماه نرخ برابری دلار از 44 هزار تومان نیز گذشت.
ایران در 40 سال گذشته بارها افزایش شدید و سریع قیمت ارز را تجربه کرده، اما مقایسه داده‌ها نشان می‌دهد، آن‌چه طی یک هفته گذشته رخ داده، یکی از سریع‌ترین و شدیدترین تجربه‌های سقوط ارزش پول ملی در کم‌تر از یک هفته است.
در حال حاضر، با توجه به شرایط اقتصادی و سیاسی جمهوری اسلامی هیچ چشم‌انداز روشنی از آرامش بازار دیده نمی‌شود. معلوم نیست سرنوشت دلار و پول ملی در روزهای آینده به کجا خواهد رسید.
در زمان آغاز به کار دولت ابراهیم رئیسی، این آیت‌الله قاتل، هر دلار آمریکا در بازار آزاد حدود 31 هزار تومان معامله می‌شد. حالا ابراهیم رئیسی با رکورد 40 درصد افزایش قیمت ارز در یک سال و پنج ماه نخست ریاست جمهوری، در مقایسه با همتایان پیشین خود، رکورددار است.
*در ژانویه 2022، تظاهرات گسترده در اعتراض به افزایش قیمت مواد سوخت در قزاقستان که بر اساس گزارش رسانه‌های محلی در این تظاهرات که به‌مدت یک هفته ادامه یافت، بیش از 200 نفر کشته و هزاران معترض بازداشت شدند.
*3 مارس 2022، شمار زیادی از کشورها پوشیدن ماسک، فاصله اجتماعی، ممنوعیت اجتماعات و دیگر محدودیت‌هایی را لغو کردند که به هدف جلوگیری از شیوع کووید۱۹ وضع شده بودند.
*15 نوامبر 2022، یک روز تاریخی برای کره زمین بود، زیرا جمعیت این سیاره برای اولین بار از مرز هشت میلیارد نفر گذشت. به اعتقاد کارشناسان سازمان ملل که این آمار را منتشر کرده است، علت این افزایش بی‌سابقه، بالا رفتن امید به زندگی در میان مردم با توجه به بهبود سطح بهداشت عمومی، تغذیه، نظافت شخصی و پزشکی است.
با این حال سازمان ملل اعلام کرد، 12 سال زمان می‌برد تا جمعیت بشریت از هفت میلیارد به هشت میلیارد نفر برسد، اما برای اضافه شدن یک میلیارد نفر دیگر به جمعیت باید تا 15 سال دیگر منتظر بمانیم.
*برای اولین بار در سپتامبر 2022 بود که دانشمندان دانشگاه آکسفورد اعلام کردند موفق به تولید واکسنی شده‌اند که می‌تواند چهره جهان را تغییر دهد. این واکسن که قرار است سال 2023 وارد بازار شود، تقریبا 80 درصد در مقابل بیماری کشنده مالاریا موفق عمل میکند. مالاریا سالانه 400 هزار نفر را که اکثرا کودک هستند از پا درمی‌آورد.
*در ماه اکتبر، کنگره حزب کمونیست این کشور که دو بار در یک دهه برگزار می‌شود، شاهد بود که رییس‌جمهور شی جین‌پینگ، قدرت خود را مستحکم‌تر کرد و برای سومین دوره بر منصب قدرت نشست، که این عدول از سنت حزبی است که روسای جمهورش تنها دو دوره در این کشور خدمت می‌کردند. آیا کووید صفر می‌تواند وضعیت موجود را متحول کند؟
* در ایالات متحده آمریکا، جایی که جمهوری‌خواهان و برخی صاحب‌نظران پیش‌بینی موج قرمز را در انتخابات میان‌دوره‌ای کرده بودند. اگر چه حزب جمهوری‌خواه کنترل مجلس نمایندگان را به دست آورد، اما پیروزی در آن‌جا با اکثریت کم‌تر از 10 کرسی بسیار کم‌تر از انتظارات بود. این حزب نه تنها نتوانست سنا را پس بگیرد، بلکه چندین رقابت فرمانداری را نیز از دست داد. دموکرات‌ها هر سه رقابت فرمانداری در ایالت‌هایی که رقبای جمهوری‌خواه‌شان قانونیت انتخابات 2020 را انکار کرده بودند، پیروز شدند. در میان دوره‌ای‌ها معمولا حزب رییس‌جمهور به سختی شکست می‌خورد. اما این بار ماجرا متفاوت بود.
*در غروب 25 فوریه 2022، یک روز پس از عبور تانک‌های روسی به اوکراین -طی بزرگ‌ترین حمله نظامی در اروپا از زمان جنگ جهانی دوم- ارتش کرملین به حومه کی‌یف رسیده بودند.
گاهی اوقات، آن‌چه اتفاق نمی‌افتد بیشترین اهمیت را دارد. با اوج‌گیری آتش توپخانه از راه دور در سرتاسر پایتخت، وزارت دفاع اوکراین از ساکنان خواست تا برای دفع مهاجمان، بمب‌های بنزینی بسازند. رییس‌جمهور ولودیمیر زلنسکی فیلمی از خود و دستیارانش در خیابان‌های شهر منتشر کرد و قول داد از استقلال کشورش دفاع کند.
زلنسکی گفت: «امشب، آنها حمله خواهند کرد. همه ما باید بفهمیم چه چیزی در انتظار ماست. باید در این شب مقاومت کنیم». اما این حمله هرگز انجام نشد – و 10 ماه بعد، «عملیات نظامی ویژه» مسکو به بن‌بست کشیده شد و در بعضی جاها در حال عقب‌نشینی است. بسیاری در مسکو انتظار پیروزی ارتش روسیه و سرنگونی دولت زلنسکی و برآمدن یک حکومت روسوفیل را داشتند.
مطمئنا، در حال حاضر نیروهای روسیه هم‌چنان کنترل مناطق وسیعی از شرق و جنوب اوکراین را در دست دارند و حداقل 40000 غیرنظامی در درگیری‌های شدید کشته و 14 میلیون نفر آواره شده‌اند. اما نیروهای اوکراینی که با میلیاردها دلار تسلیحات غربی تقویت شده‌اند، مرتبا خود را باهوش‌تر و موثرتر از روس‌های تضعیف شده از روحیه خود نشان داده‌اند.
*اوکراین: روسیه 540 پهپاد ایرانی را به سمت اوکراین شلیک کرده است.Font Size کریلو بودانوف، رییس سرویس اطلاعات نظامی اوکراین اعلام كرد که روسیه برای تامین ذخایر موشکی خود بر پشتیبانی تسلیحاتی ایران متکی است.
بودانوف شنبه 3 دی در گفت‌وگو با «نیویورک تایمز» گفت: «جمهوری اسلامی به دلیل نگرانی از تشدید تحریم‌ها، تا به حال از ارائه موشکهای بالستیک به روسیه خودداری کرده است.
بودانوف تاکید کرد که روسیه تاکنون 540 پهپاد ایرانی را در حملات تاکتیکی به نیروگاه‌های انرژی و برق اوکراین، پرتاب کرده است.
او با اعلام این که مسکو 1700 پهپاد ایرانی از نوع «شاهد» را بر اساس قراردادی که تابستان گذشته با تهران منعقد شده، تحویل گرفته است، خاطرنشان کرد که تحویل این پهپادها طی چند مرحله انجام شده است.
* به گزارش چهارشنبه ایرنا از «اسپوتنیک»، مسکو هشدار داده است که ارائه این کمک‌های نقدی و تسلیحاتی، قطعا منجر به طولانی شدن جنگ شده و کمک چندانی به حل بحران نمی‌کند.
با این حال، جریان پول و تجهیزات به اوکراین که بیشترین مزان از کودتای 2014 در این کشور تاکنون است هم‌چنان ادامه داشته و آمریکا قصد دارد در سال آینده نیز حداقل 800 میلیون دلار کمک مالی در اختیار اوکراین قرار دهد.
مجموع مبلغی که آمریکا تاکنون به اوکراین ارسال کرده است، به ارزش دهها میلیارد دلار است. واشنگتن از زمان آغاز جنگ میان روسیه و اوکراین در 24 فوریه سال جاری حدود 68 میلیارد دلار به کی یف کمک مالی اختصاص داده است. اولین بسته کمکی آمریکا برای اوکراین به ارزش 6/13 میلیارد دلار، در اوایل ماه مارس و تنها چند روز پس از آغاز جنگ در اوکراین، توسط قانون‌گذاران آمریکایی تصویب شد.
حدود دو ماه بعد از این کمک و در ماه مه، یک بسته مالی بسیار بزرگتر توسط کنگره آمریکا تصویب شد که منجر به هزینه 40 میلیارد دلار از پول شهروندان آمریکایی برای کمک به اوکراین شد.
واشنگتن در ماه سپتامبر، یک بسته 7/13 میلیارد دلاری دیگر به اوکراین اختصاص داد.
کمک‌های مالی آمریکا به اوکراین به اشکال مختلف ارائه می‌شود. بخشی از این بودجه صرف کمک‌های نظامی به کی یف مانند ارائه تسلیحات و تجهیزات نظامی به نیروهای اوکراینی، آموزش پرسنل نظامی این کشور و به اشتراک گذاری اطلاعات می‌شود.
بخش دیگر این بودجه، مستقیما در اختیار دولت کی یف قرار می‌گیرد تا بتواند فعالیت و خدمات خود را در میان بحران اقتصادی اوکراین حفظ کند. و بخشی از این کمک‌ها نیز به عملیات‌های دولت آمریکا مربوط به بحران اوکراین اختصاص می‌یابد و ظاهرا مقداری بودجه نیز صرف مسائل بشردوستانه می‌شود.
ماه گذشته، دولت جو بایدن رییس جمهور آمریکا از کنگره این کشور تقاضای 7/37 میلیارد دلار بودجه اضافی برای کمک به اوکراین کرد که این بسته شامل بودجه برای تسلیحات و تجهیزات بیشتر و هم‌چنین حمایت مستقیم از دولت کی یف می‌شود.
به گزارش ایرنا، ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه روز 21 فوریه گذشته(دوم اسفند 1400) با انتقاد از بی‌توجهی غرب به نگرانی‌های امنیتی مسکو، استقلال جمهوری‌های خلق دونتسک و لوهانسک را در منطقه دونباس به رسمیت شناخت.
سه روز پس از آن یعنی پنجشنبه پنجم اسفند سال گذشته، پوتین عملیاتی نظامی که آن را «عملیات ویژه» خواند، علیه اوکراین آغاز کرد و به این ترتیب روابط پرتنش مسکو – کی‌یف به رویارویی نظامی تغییر وضعیت داد و این جنگ هم‌چنان ادامه دارد.
*رییس سازمان اطلاعات ارتش اوکراین گفته است که جنگ با روسیه در حال حاضر در بن‌بست است زیرا نه اوکراین و نه روسیه قادر به پیشرفت قابل‌توجهی در جبهه نیستند اما اوکراین برای شکستن این بن‌بست در انتظار دریافت تسلیحات پیشرفته‌تر از متحدان غربی خود است.
کایریلو بودانوف در مصاحبه با بی‌بی‌سی گفت: «جنگ زمین‌گیر شده و حرکتی ندارد.»
او معتقد است که دولت روسیه در نظر دارد بار دیگر اعلام بسیج عمومی کند و سربازان وظیفه بیش‌تری را برای اعزام به جبهه فرا بخواند. وی افزود که در همان حال، نیروهای اوکراینی هنوز فاقد امکانات لازم برای پیشروی در مناطق مختلف هستند.
این مقام نظامی گفت: «ما نمی‌توانیم آنها را در همه جبهه‌ها به شکلی قاطع شکست دهیم. آنها هم نمی‌توانند ما را به زانو درآورند. ما مشتاقانه منتظر دریافت تسلیحات جدید و پیشرفته‌تر هستیم.»
به گفته کارشناسان، برای سال 2023، عامل تعیین‌کننده اصلی سرنوشت حمله بهاری روسیه خواهد بود. پوتین اذعان کرده بود که حدود 50 هزار نفر از سربازان به تازگی بسیج شده هم‌اکنون در خط مقدم هستند؛ 250 هزار نفر ديگر از کسانی که به تازگی بسیج شده‌اند برای سال آینده آموزش می‌بینند.
در بیانیه اخیر دبیر کل ناتو، «ينس استولتنبرگ» آمده است:
«بهایی که ما می‌پردازیم، پول است. ولی بهایی که اوکراینی‌ها می‌پردازند خون آن‌هاست. اگر رژيم‌های خودکامه ببیند که توسل به زور پاداش می‌گيرد، همه ما بهای بسیار سنگين‌تری خواهیم پرداخت. و جهان برای همه ما جای خطرناک‌تری خواهد بود.»
زمستان سخت خواهد بود و حملات روسیه به زیرساخت‌های اوکراین روحیه و مقاومت جمعیتی پیشاپیش درهم‌شکسته را هدف قرار خواهد داد. جنگ ادامه پیدا خواهد کرد و طول خواهد کشید. چشم‌انداز مذاکرات تيره است.
با آغاز موج جدید موشک‌پرانی روسیه به سوی شهرهای بزرگ اوکراین، در این کشور هشدار سراسری حمله هوایی صادر شده است.
میخائیلو پودولیاک، مشاور رییس‌جمهوری اوکراین گفته است که بیش از 120 موشک به سوی مراکز پرجمعیت و زیرساخت‌های غیرنظامی شلیک شده است.
صدای انفجار در شهرهای خارکیف، اودسا، لویو و ژیتومیر نیز شنیده شد.
ماکسیم مارچنکو، فرماندار منطقه اودسا در جنوب، از «حملات سنگین موشکی به اوکراین» سخن گفته است.
نیروی هوایی اوکراین گفته است که روسیه از جهت‌های مختلف و از هوا و دریا با موشکهای کروز اوکراین را هدف قرار می‌دهد و تعدادی پهپاد کامیکازه نیز مورد استفاده قرار گرفته است.
صبج پنجشنبه، هشدار حملات هوایی در تمام مناطق اوکراین به صدا درآمد. الکسی آرستویچ، مشاور رییس جمهور از غیرنظامیان خواست تا پناهگاه بروند و گفت که پدافند هوایی در حال عملیات است.
در هفته‌های اخیر، روسیه شهرهای مختلف اوکراین را هدف دهها حمله موشکی قرار داده و باعث قطع مکرر برق در سراسر این کشور شده است.
شهردار لویو روز پنجشنبه گفت که 90 درصد این شهر بدون برق است، در حالی‌که کلیچکو هشدار داد ممکن است برق و آب در پایتخت قطع شود.
پیش‌تر، قطع برق در اودسا و دنیپروپتروفسک گزارش شده است. شرکت دی‌ای‌ئی‌کی، تامین‌کننده برق در این مناطق گفته است که «به‌منظور جلوگیری از آسیب قابل توجه در نتیجه حملات موشکی دشمن، ناگزیر شدیم برق این مناطق را قطع کنیم.»
الکساندر ویلکول، فرمانده نظامی شهر کریوی‌ریح در مرکز اوکراین، گفته است که موشکهای شلیک شده به این شهر از «کشتی‌ها و هواپیماهای روسی در دریای سیاه» پرتاب شده است. او افزود که برق شهر به‌عنوان یک «اقدام احتیاطی» قطع شده است.
مسکو بارها هدف قرار دادن غیرنظامیان در حملات موشکی را تکذیب کرده است اما اخیرا ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه، اذعان کرد که ارتش او به تاسیسات حیاتی برق اوکراین ضربه می‌زند.
*روسیه حمله موشکی شبانه به زیرساخت‌های حیاتی اوکراین را با 16 پهپاد «ایرانی» پی گرفت. مقامات کی‌یف روز جمعه 30 دسامبر-9 دی، یعنی یک روز پس از شلیک دهها موشک روسیه در حمله گسترده شبانه به زیرساخت‌های حیاتی اوکراین، گفتند که نیروهای روسی شب‌هنگام با 16 پهپاد شاهد ساخت ایران نیز به این کشور حمله کردند.
یکی از شاهدان به خبرگزاری رویترز گفت در 20 کیلومتری جنوب کیف صدای چندین انفجار و شلیک ضد هوایی را شنیده است.
به گزارش رویترز، در سپیده دم روز جمعه در حالی که به‌نظر می‌رسید که حمله تمام شده است، ساکنان پایتخت اوکراین پس از یک روز و شب بمباران بی‌امان، آرام‌آرام از پناهگاه‌های خود بیرون آمدند.
ارتش اوکراین اعلام کرد همه پهپادها منهدم شده‌اند. ویتالی کلیچکو، شهردار کیف گفت که در هفت مورد پایتخت اوکراین هدف این پهپادها بوده و یک ساختمان اداری نیز بر اثر برخورد پهپاد آسیب دیده است.
ستاد کل نیروهای مسلح اوکراین در نشست روزانه خود درباره جنگ اعلام کرد روسیه در 24 ساعت گذشته در مجموع 85 حمله موشکی، 35 حمله هوایی و 63 حمله از سامانه‌های پرتاب موشک چندگانه انجام داده است.
به گزارش خبرگزاری روسی اینترفکس، وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که با استفاده از تسلیحات با دقت بالا به زیرساخت‌های انرژی و نظامی-صنعتی اوکراین حمله گسترده‌ای انجام داده است.
این وزارت‌خانه هم‌چنین توضیح داده که حملات پیش‌گفته تولید و تعمیر تجهیزات نظامی و حرکت نیروهای ذخیره را مختل کرده است.
اما ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهور اوکراین گفت که این حملات به زیرساخت‌های انرژی بوده و اکثر آنها دفع و خنثی شده‌اند.
زلنسکی با اشاره قطع برق در مناطق سرد و برف‌گیر کشورش گفت مناطقی که بیش از همه از قطع برق آسیب دیدند شامل کیف، اودسا و خرسون در جنوب و مناطق اطراف آن و نیز اطراف شهر لویو در غرب اوکراین در نزدیکی مرز لهستان بوده است.
زلنسکی گفت: «معلوم نبود اگر توپچی‌های قهرمان ضد هوایی و پدافند ما نبودند چه چیزی رخ می‌داد.»
اوکرنرگو، اپراتور شبکه برق اوکراین گفته میزان کمبود در سیستم انرژی اوکراین در همان سطح قبل از حملات روز پنجشنبه است.
در بیانیه این شرکت آمده که این خسارات پیامدهای بسیار کمتری بر عملکرد سیستم برق داشته است.
این شرکت به این حال افزوده است که برای تآمین انرژی در مناطق جنوبی و شرقی کشور هم‌چنان با دشواری مواجه است.
روسیه از ماه اکتبر گذشته هر هفته حملات موشکی و پهپادی گسترده‌ای را علیه زیرساخت‌های غیرنظامی در سراسر اوکراین انجام داده که هر بار بر اثر آن میلیون‌ها نفر در فصل سرما بدون برق و امکانات گرمایی مانده‌اند. روسیه می‌گوید هدفش از این حملات کاهش توانایی رزمی اوکراین است، اما کی‌یف می‌گوید که این حملات هیچ هدف نظامی ندارد و هدف آن تنها آسیب رساندن به غیرنظامیان، یعنی «جنایت جنگی» است.
کی‌یف می‌گوید ایران برای حملات هوایی روسیه به این کشور پهپاد می‌دهد اما تهران این موضوع را تکذیب میکند.
ارتش اوکراین گفت نیروهای مسکو هم‌چنین ۲۰ شهرک را در اطراف شهر بمباران شده باخموت در شرق اوکراین که شدیدترین درگیری‌ها در آن جریان دارد و نیز بیش از ۲۵ شهرک در مناطق خرسون و زاپوریژیا را گلوله‌باران کرده‌اند.
*طالبان اشتغال زنان در موسسات غیردولتی را ممنوع کرد. مقامات طالبان در تازه‌ترین اقدام خود برای اعمال محدودیتهای بیشتر علیه زنان در افغانستان، خطاب به تمام موسسات غیردولتی داخلی و خارجی، دستور داده‌اند فعالیت‌های کارمندان زن تا اطلاع بعدی متوقف شود.
وزارت اقتصاد طالبان، شنبه 3 جدی(دی)، در یک مکتوب نوشته است اخیرا شکایات جدی مبنی بر عدم رعایت حجاب اسلامی و سایر قوانین طالبان در میان کارمندان زن موسسات غیردولتی دیده شده است به همین دلیل موسسات تا اطلاع ثانوی وظایف کارمندان زن را متوقف کنند.
در مکتوب آمده است، در صورتی که موسسات در زمینه اجرای این دستور تعلل کنند، جواز آنها از سوی وزارت اقتصاد طالبان لغو خواهد شد.
طی چند روز گذشته طالبان محدودیتهای گسترده را علیه تحصیلات عالی زنان وضع کرده است که انتقادهای شدید و محکومیت‌های گسترده بین‌المللی، منطقه‌ای و داخلی را به‌دنبال داشت.
وزارت تحصیلات عالی(آموزش و پرورش) طالبان سه‌شنبه 29 قوس(آذر)، به تمام دانشگاه‌های کشور دستور داد که تا اطلاع ثانوی دروازه دانشگاه‌ها را به روی زنان مسدود کنند.
یک روز پس از آن وزارت معارف(آموزش) این گروه به آموزشگاه‌های خصوصی در کشور دستور داد تا از ورود دانش‌آموزان دختر در آموزشگاه‌ها جلوگیری کنند.
همزمان دروازه مدارس(مکاتب) به روی دختران پایین‌تر از کلاس ششم نیز مسدود شدند. به دنبال آن روزنامه «اطلاعات روز» جمعه 2 جدی به نقل از منابع خود گزارش داده است که طالبان استادان و کارکنان زن را نیز از حضور در دانشگاه‌ها منع کرده‌اند.
بر اساس گزارش طالبان به آنها گفته‌اند تا اطلاع ثانوی در دانشگاه‌ها حاضر نشوند.
*منع کار زنان در موسسه‌های دولتی و خصوصی، 28 میلیون نیازمند را از دریافت کمک‌های بین‌المللی محروم کرد.
دست‌کم پنج سازمان مردم‌نهاد بین‌المللی در اعتراض به تصمیم طالبان مبنی بر منع فعالیت زنان در موسسات داخلی و خارجی، فعالیت‌های خود را در افغانستان متوقف کرده‌اند.
وزارت اقتصاد گروه طالبان شنبه گذشته 3 دی-24 دسامبر به موسسه‌های داخلی و بین المللی دستور داده که کار تمام کارمندان زن را متوقف کنند. بخش‌نامه حکومتی به امضای قاری دین محمد حنیف، سرپرست وزارت اقتصاد طالبان رسیده و به موسسه‌های غیردولتی ارسال شده است. در نامه وزارت اقتصاد گروه طالبان آمده است که به دلیل عدم رعایت حجاب و سایر قوانین و مقررات این گروه در موسسه‌های دولتی و غیر دولتی، زنان از کار در آنها منع می‌شوند.
گروه‌های کمک‌رسان بزرگ بین‌المللی روز یکشنبه پس از آنکه طالبان همه سازمان‌های غیردولتی خارجی و داخلی را از استخدام زنان منع کردند، فعالیت‌های خود را در افغانستان به حالت تعلیق درآوردند.
افغانستان با یکی از بدترین بحران های بشری در جهان مواجه است. سازمان‌های غیردولتی مانند سازمان حفاظت از کودکان، شورای پناهندگان نروژ، CARE، کمیته بین‌المللی نجات و Afghanaid بعد از تسلط طالبان بر افغانستان در ارائه کمک به میلیون‌ها نفر نقش داشتند. سازمان حفاظت از کودکان، کمیته بین‌المللی نجات و CARE در بیانیه مشترکی اعلام کردند:
«ما نمی‌توانیم بدون کارمندان زن خود به طور موثر به کودکان، زنان و مردانی که در افغانستان به کمک‌های بشردوستانه نیاز مبرم دارند، دسترسی داشته باشیم.»
افغان‌اید نیز در بیانیه‌ای جداگانه اعلام کرد این گروه با سازمان ملل و سایر سازمان‌های غیردولتی در حال رایزنی‌ست اما فعلا فعالیت‌های خود در افغانستان را متوقف میکند.
کمیته بین‌المللی نجات که بیش از هشت هزار نفر از جمله سه هزار زن افغانستانی را در استخدام خود دارد اعلام کرد به دلیل منع فعالیت زنان در موسسات خصوصی و دولتی ناگزیر است که فعالیت خود را متوقف کند. در این بیانیه آمده است:
«اگر ما اجازه استخدام زنان را نداشته باشیم، نمی‌توانیم کمک‌ها را به نیازمندان تحویل دهیم.»
اتحادیه اروپا نیز از تصمیم طالبان برای ممانعت از کار زنان در موسسه‌ها انتقاد کرده است. سخن‌گوی جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته است که منع زنان از کار در موسسه‌های غیردولتی به معنای اعمال محدودیت جدی حقوق بشر و آزادی‌های زنان افغانستان است.
جمعه هفته گذشته وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان در نامه‌ای به همه دانشگاه‌های دولتی و خصوصی افغانستان اعلام کرد که دختران «تا اطلاع ثانوی» حق ادامه تحصیل در دانشگاه‌ها را نخواهند داشت. دهها تن از زنان افغانستانی در اعتراض به این تصمیم طالبان به خیابان‌های کابل آمدند.
*سازمان ملل متحد اعلام کرد که برخی از برنامه‌های «بسیار حیاتی» این نهاد در افغانستان به‌خاطر فرمان اخیر طالبان مبنی بر ممنوعیت کار زنان در نهادهای غیردولتی به‌طور موقت متوقف شده‌اند.
وزرای خارجه 12 کشور در بیانیه مشترکی با اتحادیه اروپا از حکومت طالبان در افغانستان خواستند که تصمیم خود مبنی بر ممنوعیت اشتغال زنان در سازمان‌های غیردولتی را لغو کند.
کمیسیون حقوق بشر پاکستان گفته است که بیش از 500 زن و کودک افغان در زندان شهر کراچی زندانی هستند و از دولت این کشور خواسته تا برای بازگشت آنها به افغانستان زمینه‌سازی کند.
وزارت داخله حکومت طالبان گفته است که قرار است دست‌کم 26 ولسوالی تازه در افغانستان ایجاد کنند.
رسانه‌های آمریکایی با استناد به گزارش جدید وزارت دفاع آمریکا خبر داده‌اند که پایگاه‌های نظامی در این کشور که مهاجران افغان را در خود جای داده بودند، 260 میلیون دلار خسارت دیده‌اند.
ادامه دارد
سال نو مبارک!
شب شنبه دهم دی 1401 – سی و یکم دسامبر 2022