نگاهی به امر مهم سلامتی و بهداشتی و درمانی
نگاهی به امر مهم «سلامتی و بهداشتی و درمانی»!
بهرام رحمانی
سلامتی واژهای است با تعابیر مختلف که شامل عوامل بسیاری میشود از جمله: تغذیه، فعالیت و ورزش روزانه، چاقی یا لاغری مفرط، تیزهوشی افراد، میزان استرس و حتی سطح شادی و رضایت از زندگی! همه این عوامل دست به دست هم میدهند تا میزان سلامتی افراد مشخص شود.
خواب کافی در سلامتی بسیار موثراست. بدن بزرگسالان به ۷ الی ۹ ساعت خواب شبانه نیاز دارد. خواب کافی باعث میشود که بدن شما بهصورت خودکار بهبود یافته و خود را بازیابی کند. در نتیجه کمخوابی باعث میشود بدن شانس خود را برای انجام این اعمال حیاتی از دست بدهد.
توجه به نکات بهداشت فردی، بهمعنی توجه به سلامتی است. رعایت بهداشت فردی در درجه اول تضمین کننده سلامت فردی و در وهله دوم تضمینکننده سلامت سایر افراد یک خانواده و یک اجتماع است. همه ما در مقابل سلامتی یکدیگر مسئولیتهایی داریم که منطقا باید آنها را رعایت کنیم تا بیمار نشویم یا کمتر بیمار شویم.
در واقع وارد کردن عادات صحیح بهداشتی در زندگی نه تنها سخت نیست، بلکه بسیار ساده و البته شیرین و جذاب هم هست. در واقع برای پیشگیری از بسیاری از بیماریها رعایت بهداشت فردی ضرورتی غیرقابل انکار است.
داشتن زندگی خوب مستلزم داشتن سلامتی است، اگر شما سلامتی نداشته باشید نمیتوانید موفقتهای مهم زندگی را کسب کنید. وقتی انرژی کمی دارید بیان عشق و صمیمیت برایتان دشوار است، نمیتوانید از خانواده و نزدیکان و رفقای خود حمایت کنید.
بنابراین، داشتن زندگی خوب مستلزم داشتن سلامتی است، اگر شما سلامتی نداشته باشید نمیتوانید و هر پست و مقامی داشتی باشید، هر جایگاهی در جامعه داشته باشید و چه فقیر و چه غنی باشید پیشرفت مهمی در زندیگ خود داشته باشید. چرا که به ناچار جایی زمینگیر میشویدوقتی انرژی کمی دارید بیان عشق و صمیمیت و کار و تلاش برایتان دشوار است، نمیتوانید از عهده همه کارهای برآیید. اگر بدن شما ضعیف باشد ذهن شما هم تضعیف میگردد؛ در حالی که اگر شما تندرست و سلامت باشید این سلامتی از درون شما به بیرون در جهت کمک به دیگران نیز میتواند مفید و موثر باشد .
در سطح کلان، سلامتی ما به چهار نوع انرژی بستگی دارد:
۱- فیزیکی،
۲- منطقه،
۳- عاطفی،
۴- ذهنی.
ما برای هر یک از این بخشها انرژی جداگانهای صرف میکنیم.
چرا برخی از افراد با این که بهخوبی غذا میخورند، ورزش میکنند و حتی خوب فکر میکنند اما از زندگی خود رنج میبرند؟
احساس نارضایتی عمومی، احساس اضطراب و احساس ناخوشایند نسبت به پیرامون. برای داشتن انرژی خوب و وضعیت جسمانی و روحی مناسب باید تمام انرژی شما که در بالا نام برده شد با هم هماهنگ باشند. اضطراب و افسردگی نشانهای است که شما را از بالا رفتن از اوج گرفتن باز میدارد و شما شروع میکنید به نادیده گرفتن زندگی عاشقانه، خانواده، دوستی، ادامه تحصیل، فعالیت اجتماعی و فرهنگی و …
اینها بخشهایی از وجود همه ماست که برای بهدست آوردن و پایدار ماندن این بخشها، نیاز است که ما دارای سلامت ذهنی، احساسی و معنوی عمیق باشیم و تمام این موارد بهخودی خود سلامت جسمی ما را آشکار میسازد .بنابراین سلامتی ما فراتر از تغذیه، ورزش و خواب است. مسئله مهم بیشتر مردم این است که نمیدانند چگونه یک زندگی آگاهانه داشته باشند. هیچ چارچوبی برای یک زندگی آگاهانه وجود ندارد، اطلاعات در همه جا دیده میشود اما در روش غیر ساختاری و جداگانه مصرف میشود و یا فقط به طبقات خاصی از جامعه تعلق دارد و همه مردم نمیتوانند از آن بهره ببرند.
ما برای یک زندگی خوب نیاز به سلامت جسم، سلامت روان، سلامت روح و سلامت معنوی داریم. برای داشتن یک زندگی نسبتا ایدهآل که همه این موارد در گرو داشتن سلامتی جسم است، در ابتدا باید خود را دوست داشته باشیم!
توصیه محققان: شستن کافی نیست؛ پوست میوهها را جدا کنید
برخی آفتکشها روی پوست میوهها که پس از شستن نیز بهطور کامل از بین نمیروند خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش میدهند.
شستن میوهها و سبزیجات یکی از روشهای معمول تمیز کردن آنها است. اما پژوهشهای جدید میگویند که شاید این روش برای از بین بردن آفتهای مضر روی این محصولات کافی نباشد.
متخصصان «دانشگاه کشاورزی آنهویی» در چین، برای پیدا کردن آثاری از مواد شیمیایی، که بسیاری از آزمایشها موفق به شناسایی آنها نشدهاند، از یک فیلم بسیار حساس استفاده کردند. آزمایشها روی سیب و خیار و همچنین سایر مواد غذایی مانند میگو و برنج نشان داد که شستن مواد غذایی آثار برخی آفتکشهایی را که با سرطان کبد مرتبط است از بین نمیبرد.
به گزارش دیلیمیل، دانشمندان با توجه به شواهد به دستآمده میگویند که شستن کافی نیست و به جای آن باید میوههایی مانند سیب و خیار را پوست بکنیم. آنها در مطالعهای که در مجله «نانو لترز»(Nano Letters) منتشر شد، نتیجهگیری کردند که خطر آفتکشها با شستوشوی ساده از میان نمیرود و حتما باید میوهها را پوست کند. آنها تاکید میکنند جدا کردن پوست مواد غذایی میتواند از خطرات آفتکشهای موجود در پوست(اپیدرم) و پالپ نزدیک به آن به شکل قابلتوجهی جلوگیری کند و احتمال ورود آفتکشها به داخل بدن را کاهش دهد.
شستن میوهها و سبزیجات قبل از مصرف
هرچند بیشتر مردم از خطراتی که گوشت خام و ماهی میتواند برای سلامتی داشته باشد آگاه هستند، بسیاری محصولات تازه را «ایمن» میدانند.
این در شرایطی است که هر سال از هر ده نفر یک نفر با خوردن مواد غذایی آلوده بیمار میشود و تقریبا ۴۶ درصد از این موارد بیماریهای منتقله ناشی از مصرف میوه و سبزیجات است.
واقعیت این است که بیشتر محصولات تازه در فضای باز رشد میکنند، جایی که هر کسی یا هر چیزی(مانند حشرات و پرندگان) میتوانند آنها را لمس کنند.
این بدان معناست که علاوه بر کثیفی، محصولات شستهنشده ممکن است حاوی انواع مختلفی از مواد بالقوه مضر از جمله باکتریها، قارچها، ویروسها و آفتکشها باشند.
محصولات تازه، همچنین ممکن است در طول مراحل بستهبندی، آمادهسازی یا نگهداری آلوده شوند. حتی محصولاتی که در گلخانهها به صورت ایزوله رشد میکنند نیز میتوانند حاوی میکروبها و آفتکشها باشند. در نتیجه شستن میوهها و سبزیجات از اهمیت واقعی برای ایمنی مواد غذایی برخوردار است. اما بهترین راه برای انجام آن چیست؟
پرایمورس فریستون، مدرس ارشد میکروبیولوژی بالینی در دانشگاه لستر بریتانیا، در این باره میگوید: «ابتدا دستان خود را بشویید. این از آلودگی میکروبهای روی پوست به محصولی که تمیز میکنید جلوگیری میکند.»
سادهترین و ایمنترین راه برای شستن محصولات تازه با دست، زیر آب جاری و سرد است. میوهها و سبزیجات را با دستان خود بمالید تا آلودگی، آفتکشها و برخی میکروبهای سطحی از بین برود.
این کار را آنقدر ادامه دهید تا سطح دیگر کثیف بهنظر نرسد. اگر میخواهید محصول را در آب خیس کنید، مطمئن شوید که به جای سینک ظرفشویی(که ممکن است پر از میکروب باشد) از یک کاسه تمیز استفاده کنید.
هرگز محصولات را با مواد شوینده یا سفیدکنندهها نشویید، زیرا پوست برخی از میوهها و سبزیجات متخلخل است و میتواند این مواد شیمیایی را جذب کند. این نه تنها میتواند طعم و بافت آنها را تغییر دهد، بلکه میتواند آنها را برای مصرف خطرناک کند.
برخی از روشهای شیمیایی بیخطر نیز برای تمیز کردن میوهها و سبزیجات شما وجود دارد. برای مثال سرکه و جوش شیرین هر دو میتوانند برای شستن محصولات تازه استفاده شوند. آنها میتوانند تجمع باکتریها و آفتکشها را روی محصولات کاهش دهند.
برای شستشو میتوانید از سرکه سیب استفاده کنید. در هر فنجان آب فقط از نصف فنجان سرکه استفاده کنید، محصول را به مدت دو تا سه دقیقه خیس کنید و گهگاه آن را هم بزنید. سپس حداقل یک دقیقه آن را زیر آب سرد شیر بشویید.
یکی از معایب استفاده از سرکه این است که اسید استیک موجود در آن میتواند طعم و بافت را تغییر دهد و این بهویژه در مورد میوههای نرم صادق است.
برای جوش شیرین، حدود ۰.۸۴ گرم به ازای هر ۱۰۰ میلیلیتر آب( کمتر از شش قاشق غذاخوری) رشد میکروبها را در محصولات تازه متوقف میکند.
همچنین اثبات شده است که خیساندن به مدت ۱۵ دقیقه با جوش شیرین تقریباً تمام آثار آفت کشها را از محصولات تازه از بین میبرد.
میوهها و سبزیجات را بهمدت ۱۵ دقیقه در یک کاسه تمیز خیس کنید و هر از گاهی هم بزنید. از آنجایی که جوش شیرین قلیایی است، خیساندن بیش از یک ربع و عدم شستشوی کامل ممکن است پوست میوهها و سبزیجات ظریف را از بین ببرد و بر بافت و طعم آنها تاثیر بگذارد.
با این حال تحقیقاتی که اثر شستن سیبها را با آب تنها به تنهایی در مقابل خیساندن آنها در جوش شیرین مقایسه کرد، نشان داد که آب تقریبا به اندازه جوش شیرین در از بین بردن آفتکشها موثر است.
بنابراین بر اساس مجموعه شواهدی که در حال حاضر در اختیار داریم، آب به تنهایی هنوز بهترین راه برای تمیز کردن محصولات تازه است و هیچ مزیت واقعی برای استفاده از سرکه یا جوش شیرین وجود ندارد.
برای شستن سبزیجاتی مانند کاهو، کلم، کلم بروکلی، گل کلم و کلم پیچ برگها یا گلچهها را جدا کرده و به صورت جداگانه به مدت یک دقیقه زیر شیر آب بشویید.
در نهایت توجه داشته باشید که هیچ روش شستشوی خانگی نمیتواند تمام میکروبهایی را که ممکن است در میوهها و سبزیجات وجود داشته باشند بهطور کامل از بین ببرد. این تنها پخت و پز با حرارت بالای ۶۰ درجه سانتیگراد است که میتواند این کار را انجام دهد.
آبمیوه نخورید حتی اگر ۱۰۰ درصد طبیعی باشد
یکی از مشکلات اساسی آب میوه، کمیت آن است. دکتر والتر ویلت، استاد اپیدمیولوژی و تغذیه در دانشگاه هاروارد در این خصوص به سیانان میگوید: «مصرف میوه بهشکل آبمیوه باعث میشود که نوشیدن زیاد از حد آن آسان شود. بهعنوان مثال، ما هر چند وقت یک بار سه پرتقال را همزمان میخوریم؟ در حالیکه یک لیوان آبمیوه پرتقال حدودا از سه میوه گرفته شده و میتواند در یک یا دو دقیقه مصرف شود.»
این باعث میشود که کالری بیشتری به بدن اضافه و در نتیجه به افزایش گلوکز خون منجر شود. به گفته کارشناسان، با گذشت زمان، قند بیش از حد در خون می تواند منجر به مقاومت به انسولین، سندرم متابولیک، دیابت، بیماری قلبی، چاقی و سایر بیماریهای مزمن شود.
با توجه به نگرانیها در مورد افزایش میزان چاقی کودکان و حفرههای دندانی این پژوهش به والدین توصیه میکند که از مصرف آب میوه برای نوزادان کمتر از ۱ سال خودداری کنند و مصرف آن را برای کودکان ۱ تا ۳ سال را به تنها ۴ اونس در روز محدود کنند.
دکتر تامارا هانون، عضو کمیته تغذیه آکادمی اطفال آمریکا، در این خصوص میگوید: «واقعا هیچ دلیلی وجود ندارد که نشان دهد خوردن آب میوه به جای خود میوه مزایای بیشتری دارد و از نظر سلامتی مفیدتر است مگر اینکه کودک در هضم غذا مشکل داشته و نتواند آنرا بهصورت کامل مصرف کند.»
طبق دستورالعملهای تغذیه ملی ایالات متحده، نوجوانان و بزرگسالان نباید بیش از ۸ اونس در روز آب میوه ۱۰۰ درصد بنوشند و آب میوه نباید بهعنوان یک راه سالم برای رفع تشنگی تلقی شود.
دکتر دیوید کاتز، متخصص طب پیشگیری و شیوه زندگی در این خصوص میگوید: « اتکا به آب میوه به جای آب برای تشنگی، یا مصرف آب میوه یک رویکرد غلط در سبک زندگی است. این اصلا برای سلامتی شما مفید نیست چرا که در حال مصرف یک خوراکی شیرین هستید. هرچند باید اذعان داشت که آب میوه انتخاب بهتری نسبت به نوشابه خواهد بود.»
چگونه آبمیوه روی بدن تاثیر میگذارد؟
برای برخی، ممکن است ضررهای آبمیوه صد در صد طبیعی چندان قابل درک نباشد. ممکن است افراد بگویند وقتی میوه سالم است، چرا باید آب میوه مشکل داشته باشد؟ اصلا فرق بین میوه و آب آن چیست؟
میوهها و سبزیجات کامل در بستههایی از مواد مغذی – کربوهیدراتها، پروتئین، چربی، مواد معدنی و ویتامینها که همگی حاوی فیبر هستند، وجود دارند. هانون میگوید وقتی میوه به صورت آبمیوه مصرف میشود فیبر و بخشهای ساختاری آن از بین میرود و بدن ما متفاوت از آنچه برای هضم تکامل یافته این موارد را متابولیزه میکند.»
بهعنوان مثال، خوردن یک سیب کامل، سطح قند خون را افزایش نمیدهد، زیرا فروکتوز، قندی که بهطور طبیعی در میوه ها و برخی سبزیجات یافت می شود، به آرامی در خون ترشح می شود. با این حال، نوشیدن آب سیب خون را با فروکتوز پر میکند.
واسانتی مالیک، یکی از پژوهشگران در بخش تغذیه دانشگاه هاروارد این خصوص میگوید: «خون نمی تواند قندی باشد چرا که این برای اندامها خطرناک است، بنابراین بدن مکانیسمهای زیادی برای خلاص شدن سریع از شر قند و حفظ قند خون در حالت عادی دارد بنابراین، کبد که قندها را متابولیزه میکند، بخش بزرگی از آن کالری را به چربی تبدیل میکند که میتواند به راحتی ذخیره شود و از خون دور نگه داشته شود.»
مالیک در ادامه میگوید: «وقتی کالریها را به شکل جامد مصرف میکنید، مغز شما بهتر میتواند آن کالریها را ثبت کند و غذای دریافتیتان را بر اساس آن تنظیم کند.» اما اگر این کالری ها را بنوشید، ممکن است احساس سیری نکنید و دوباره شروع به خوردن کنید.»
این متاآنالیز که روز سهشنبه در مجله جاما پدیاتریکس منتشر شده بر اساس ۴۲ مطالعه شامل ۱۷ مورد در کودکان و ۲۵ پژوهش در میان بزرگسالان بوده صورت گرفته است.
هانون میگوید: «خوبی در مورد این متاآنالیز این است که مطالعات کوچکی را انجام میدهد و همه دادهها را در کنار هم قرار میدهد تا بتوان آن را طوری تحلیل کرد که گویی یک مطالعه بزرگ صورت گرفته است.
بر اساس این مطالعه، در کودکان، هر وعده اضافی روزانه از آبمیوه طبیعی ۱۰۰ درصد به تغییر ۳ صدم درصدی شاخص BMI منجر میشود. مالیک در این خصوص میگوید: «در ابتدا، این مطالعه به دلیل تفاوت در نحوه اندازه گیری کالری، تاثیری بر بزرگسالان پیدا نکرد. با این حال، پس از مطالعات مرتبط و موازی مشخص شد که مصرف این آبمیوه طبیعی ۱۰۰ درصد میتواند به تغییر کوچک دو صدم درصدی در BMI بزرگسالان منتهی شود.»
در حالی که تغییرات در شاخص توده بدنی که توسط این مطالعه مشخص شد ممکن است برای هر فرد ناچیز باشد اما اگر این شاخص را در مقیاس کل جمعیت جهان در نظر بگیریم این میزان قابل توجه خواهد بود. ضمن اینکه بسیاری از افراد حتی بیش از این میزان در روز آبمیوه مینوشند به ویژه در فصل تابستان.
هانون، در این خصوص میگوید: «افرادی که روزانه ۱۶، ۲۰ یا ۲۴ اونس آبمیوه مینوشند افزایش قابل توجهی از BMI را تجربه میکنند. توصیه من این است که اولا والدین برای میزان مصرف آبمیوه برای فرزندان خود همیشه با پزشک مشورت کنند و در عین حال این را بدانند که نباید آبمیوه را یک نوشیدنی سالم برای زمانی که تشنه هستید در نظر گرفت.»
هانون اضافه کرد: «برای میان وعدهها و خوراکیها، به کودک خود میوه کامل بدهید نه اینکه او را به نوشیدن آبمیوه عادت دهید. اگر هم از آبمیوه بهعنوان یک وعده میوه استفاده میکنید باید روزانه بیشتر از نصف فنجان نباشد.»
مطالعه دانشگاه کالیفرینا: قند، پیرتان میکند
بر اساس مطالعه جدیدی که توسط مجله معتبر جاما نتورک اوپن در اختیار علاقهمندان قرار گرفته است، مصرف شکر معیار «اپی ژنتیکی» سن بیولوژیکی را در زنان افزایش میدهد. این در حالی است که پیروی از رژیمهای غذایی سرشار از آنتیاکسیدان یا غذاهای ضدالتهاب آن را کاهش میدهند.
گفتنی است؛ اپی ژنتیک مطالعه عوامل خارجی یا محیطی است که باعث روشن یا خاموش شدن ژنها میشوند و روی چگونگی خوانده شدن ژنها اثر میگذارند.
محققان دانشگاه کالیفرنیا، سان فرانسیسکو گروهی از شرکت کنندگان زن سیاه پوست و سفید پوست را در موسسه ملی قلب، ریه و خون مطالعه رشد و سلامت(NGHS) آمریکا تحت بررسی قرار دادند.
شرکتکنندگان افرادی بودند که در ابتدای مطالعه با رده سنی ۹ تا ۱۹ سال در سالهای ۱۹۸۷-۱۹۹۷ ثبت نام کرده بودند. آنها بین سالهای ۲۰۱۵-۲۰۱۹، زمانی که سنشان ۳۶-۴۳ سال بود، مجددا پیگیری شدند.
این مطالعه در ابتدا برای بررسی سلامت سیستم قلبی و متابولیک بدن طراحی شد. گفتنی است که دادههای مربوط به رژیم غذایی هم در دسترس بودند، چرا که از شرکتکنندگان خواسته شده بود تا یک دفترچه غذایی ۳ روزه را در هر یک از پیگیریهای دورهای تکمیل کنند.
مقدار قند افزوده در رژیم غذایی با استفاده از دادههای مذکور محاسبه شد، همانطور که پایبندی به رژیم غذایی مدیترانهای، شاخص تغذیه سالم جایگزین و سیستم امتیاز بندی مواد مغذی جدید از ۰-۲۴(بهطور خاص برای این مطالعه طراحی شده بود) نیز بررسی شدند.
این سیستم امتیاز بندی جدید مواد مغذی با استفاده از دادههای مربوط به مقدار ریزمغذیها در جیره غذایی شرکتکنندگان طرحریزی شد:
– ویتامین A
– ویتامین E
– ویتامین ث
– فولات
– ویتامین B۱۲
– فلز روی
– سلنیوم
– منیزیم
– فیبر
– اسیدهای چرب تک غیراشباع
– ایزوفلاونها
– قند
چگونه رژیم غذایی بر سن اپی ژنتیک تاثیر میگذارد
دادههای اپی ژنتیک ۳۴۲ شرکت کننده با استفاده از نمونه بزاق جمعآوری شد. نیمی از شرکت کنندگان سیاه پوست و نیمی سفید پوست بودند.
سن اپی ژنتیک با استفاده از الگوریتمی بهنام GrimAGE۲ محاسبه شد. این الگوریتم به متیلاسیون نقاط خاصی روی ژنوم میپردازد تا قرار گرفتن در معرض پروتئین واکنشی سی؛ پروتئینی که در کبد در پاسخ به التهاب ساخته میشود و همچنین هموگلوبین A۱C؛ فاکتوری که نشان میدهد چه مقدار قند در خون وجود دارد، بررسی شود.
محققان بهدنبال تجزیه و تحلیل یافتهها دریافتند: به ازای هر گرم قند اضافی که افراد در روز مصرف میکنند، نمره GrimAGE۲ آنها به اندازه ۷ روز افزایش مییابد. آنها، همچنین نتیجه گرفتند شرکتکنندگانی که از رژیم غذایی مدیترانهای، شاخص تغذیه سالم جایگزین و رژیم مواد مغذی ارائه شده توسط خود محققین پیروی میکردند، امتیاز GrimAGE۲ پایینتری داشتند.
بدین ترتیب، رژیم غذایی با کیفیت بالاتر حاوی مقادیر بیشتری از آنتی اکسیدانها و مواد مغذی ضد التهابی، تاثیر مثبت قابل ملاحظهای بر سن اپی ژنتیکی دارد. در مقابل مصرف شکر باعث افزایش سن اپی ژنتیکی میشود.
رژیم غذایی «ضد التهابی» میتواند مانع زوال عقل شود
مطالعات جدید نشان میدهد که پیروی از رژیم غذایی ضد التهابی، که حاوی غلات کامل، میوهها و سبزیجات است، بهجای رژیم غذایی التهابی، که بر گوشت قرمز و مواد غذایی فراوریشده و فوقفراوریشده تمرکز دارد، خطر ابتلا به زوال عقل را تا ۳۱ درصد کاهش میدهد.
ابیگل داو، نویسنده ارشد این مطالعه، که روز دوشنبه در مجله «جاما نتورک اوپن»(JAMA Network Open) منتشر شد میگوید، این مزیت حتی برای افرادی که در حال حاضر به بیماریهای سندرم متابولیک(کاردیومتابولیک) مانند دیابت نوع ۲، بیماری قلبی یا سکته مغزی دچارند نیز صدق میکند. داو، دانشجوی دکترا در مرکز تحقیقات پیری در موسسه کارولینسکا در سولنا، سوئد گفت: «رژیم غذایی ضد التهابی با کاهش خطر زوال عقل، حتی در میان افراد مبتلا به سندرم متابولیک، که در حال حاضر با خطر ابتلا به زوال مواجهاند، مرتبط است.»
در واقع افراد مبتلا به دیابت نوع ۲، سکته مغزی یا بیماری قلبی، که بیشتر مواد غذایی ضد التهابی مصرف میکردند، دو سال دیرتر از افراد مبتلا به سندرم متابولیک، که رژیم غذایی التهابی داشتند، به زوال عقل مبتلا شدند. به گفته داو، همچنین در اسکن مغزی افرادی که رژیم غذایی ضد التهابی داشتند سطوح پایینتر نشانگرهای زیستی مغزی تخریب عصبی و بیماریهای عروقی مشاهده شد.
دکتر دیوید کاتز، متخصص طب پیشگیری و شیوه زندگی که در این مطالعه مشارکت نداشت، میگوید با آنکه این مطالعه مشاهدهای است و رابطه علی و معلولی را بررسی نمیکند، اما یافتهها نشان میدهد که میان رژیم غذایی التهابی و سلامت مغز ارتباط وجود دارد. به گفته او، به احتمال زیاد رژیم غذایی با کیفیت بالاتر و التهاب کمتر، در طول زمان مستقیما بر چندین عامل مرتبط با سلامت مغز و عصبشناختی تاثیر میگذارد.
بهگزارش سیانان، راههای بیولوژیکی دقیقی که غذاها ازطریق آنها بر مسیرهای التهابی تاثیر میگذارند هنوز کاملا شناسایی نشدهاند. با این حال، باور محققان این است که تکیه بر غذاهای شیرین و فراوریشده و همچنین ازدیاد چربیهای اشباعشده در گوشت قرمز و فراوریشده، که در رژیم غذایی غربی رایج است، بههمراه آلودگی ناشی از دود سیگار، تشعشعات، پلاستیکها و آفتکشها ممکن است فعالیت رادیکالهای آزاد بدن را افزایش دهد.
رادیکالهای آزاد مولکولهایی با الکترونهای جفتنشدهاند که میخواهند با الکترونهای دیگر جفت شوند، به همین دلیل الکترونهای سلولهای دیگر را میربایند و باعث «آسیب سلولی» میشوند و درنتیجه در ابتلا به بیماری آلزایمر، زوال عقل و بیماریهای مزمن دیگر نقش دارد. افزون بر این، غذاهای بسیار فراوریشده و چرب، سطح بالای نشانگرهای زیستی التهابی مانند پروتئین واکنشی سی(C)، اینترلوکین ۶ و فاکتور نکروز تومور را تحریک میکند.
پژوهشی در نوامبر۲۰۲۰ نشان داد افرادی که به میزان زیادی گوشت قرمز و فراوریشده مانند سوسیس و بیکن و همچنین غذاهای شیرین و فراوریشده مصرف میکنند، ۲۸ درصد بیشتر با خطر سکته مغزی و ۴۶ درصد بیشتر با خطر ابتلا به بیماری قلبی مواجهاند. براساس مطالعه فوریه ۲۰۱۹، افزایش تنها ۱۰ درصد این مواد غذایی خطر مرگ ناشی از هر علت مرتبط را ۱۴درصد افزایش میدهد.
اما نکته امیدوارکننده این است که امکان مبارزه و جلوگیری از آن وجود دارد. طبق نتایج تحقیقات، عناصر ضد التهابی مانند ویتامینها، کاروتنوئیدها و فلاونوئیدهای موجود در مواد غذایی مانند میوهها و سبزیجات رادیکالهای آزاد و دیگر نشانگرهای التهابی را خنثی میکنند و استرس جسمی را کاهش میدهند.
در این پژوهش جدید محققان ازطریق دادههای «بانک زیستی بریتانیا»(UK Biobank)، الگوهای غذایی بیش از ۸۴ هزار بزرگسال بالای ۶۰ سال را که به دیابت نوع ۲ یا بیماریهای قلبی یا سکته مغزی مبتلا بودند اما به زوال عقل دچار نبودند تجزیه و تحلیل کردند. از این افراد پنج بار درمورد ۲۰۶ غذا و ۳۲ نوشیدنی که به گروههای التهابی و ضد التهابی تقسیم شده بودند سوال کردند. سوابق پزشکی ۱۵ سال بعد این افراد هم بررسی شد تا مشخص شود آیا میان خوردن کمترین و بیشترین مقدار مواد غذایی التهابی و ابتلا به زوال عقل ارتباطی وجود دارد یا نه. همچنین حدود ۹ هزار شرکتکننده را ازطریق امآرآی، اسکن مغز، آزمایش کردند.
اسکنها نشان داد که افراد مبتلا به سندروم متابولیک، که بیشترین مواد غذایی ضد التهابی را مصرف کرده بودند، مغزشان حجم ماده خاکستری بیشتری داشت که نشاندهنده تخریب عصبی کمتر بود و، در مقایسه، افرادی که رژیم غذایی التهابی را دنبال کرده بودند، مغزشان حجم ماده سفید کمتری داشت که نشاندهنده آسیب عروقی در مغز بود. کاتز با تاکید بر اینکه تحقیقات بیشتری نیاز است، توصیه میکند پیروی از رژیم غذایی باکیفیت از مغز محافظت میکند و علائم عملکردی تخریب را کاهش میدهد و به تاخیر میاندازد.
سه چیزی که متخصصان میگویند نباید در وعده صبحانه خورد
کریس دوبرلی، کارشناس سلامت روده، از بریتانیاییها خواسته است که عادت مصرف مواد غذایی شیرین در وعده صبحانه را کنار بگذارند. او توصیه میکند که مصرف آب پرتقال و غلات شیرین را فراموش کنند، زیرا این مواد ظاهرا بیضرر به سلامت روده و سلامت عمومی صدمه میزنند.
او تاکید میکند که مواد غذایی شیرین مانند آب پرتقال، بهدلیل تاثیر منفی که بر سلامت روده و سلامت عمومی دارد، باید از رژیم غذایی حذف شوند، زیرا قند بالای این مواد غذایی سطح قند خون را ناپایدار و تعادل ظریف دستگاه گوارش را مختل میکند. این تصور که صبحانه باید شیرین و حاوی آب میوه، غلات صبحانه یا انواع نانشیرینی باشد گمراهکننده و بالقوه مضر است.
متخصصان باور دارند که این ترجیحات غذایی را کارزارهای تجاری متداول کردهاند و علم تغذیه آنها را تایید نمیکند. وقت آن رسیده است که دیدگاهتان درمورد صبحانه را ازنو بسازید و گزینههایی را در اولویت بگذارید که بر سلامت روده تاثیر مثبت دارد. صبحانهای لذیذ و مبتنی بر پروتئین برای سیری و عملکرد مطلوب روده عالی است، زیرا غذاهای پر پروتئین در وعده صبحانه به ما سیری پایدار میدهند و مواد مغذی ضروری برای رشد را فراهم می کنند.
بهگزارش ولز آنلاین، این تصور غلط وجود دارد که صبحانههای شیرین انرژیبخشاند، در حالی که بالارفتن ناگهانی قند، و به دنبال آن سقوط ناگهانی قند، احساس خستگی و کرختی در ما ایجاد میکند.
برای تامین سوخت وساز سالم بدن در طول روز، باید روی گزینههای متعادل و مغذی تمرکز کنیم که سلامت روده و سطح انرژی پایدار را ارتقا میدهند. با کاهش مصرف غذاهای شیرین هنگام صبح می توانید سطح قند خون را ثابت نگه دارید، هضم غذا را بهبود ببخشید و سبک زندگی سالمتر را بنا کنید.
محققان پیوسته میکوشند تاثیر مواد غذایی یا رژیم غذایی خاص را روی بیماری آلزایمر بررسی کنند.
بهگزارش وریول هلت، تازهترین تحقیقات به ارتباط میان آلزایمر و تخممرغ پرداخته و میتوان گفت که نتایج آن، البته اگر زرده تخممرغ را هم بخورید، امیدوارکننده بوده است.
محققان برای بررسی تاثیر تخممرغ بر آلزایمر از دادههای گروه شرکتکننده در بررسی «شتاب حافظه»(Rush Memory) و «طرح پیری»(Aging Project) استفاده کردند. آنها با تکیه بر پرسشنامههایی که دفعات مصرف تخممرغ شرکتکنندگان را ردیابی میکرد، دادههای یک هزار و ۲۴ بزرگسال را بررسی کردند.
سپس محققان «کولین»، ماده مغذی موجود در زرده تخممرغ را که با سلامت مغز مرتبط است، به صفر رساندند.
طی یک پیگیری بین شش تا هفت سال مشخص شد که ۲۸۰ شرکتکننده یعنی حدود ۲۸ درصد، مبتلا به زوال عقل از نوع آلزایمر تشخیص داده شدند. نتایج تجزیه و تحلیل نشان داد که مصرف بیش از یک تخممرغ در هفته کاهش ۴۷ درصدی خطر ابتلا به آلزایمر را به همراه دارد و ۳۹ درصد از کل تاثیر تخممرغ بر موارد آلزایمر هم به ماده مغذی «کولین» در رژیم غذایی مربوط میشد.
این پژوهش بر یافتههای تحقیقی قدیمیتر استوار است که نشان داده بود حتی مصرف محدود تخممرغ، یعنی تقریبا یک تخممرغ در هفته، روند ضعیف شدن حافظه را کندتر میکند.
به گفته پروفسور گری اسمال، رئیس بخش روانپزشکی دانشکده پزشکی هکنساک مرایدین، این تحقیق سازوکار این تاثیر را نشان نمیدهد «اما میدانیم که چندین عنصر در تخممرغ وجود دارد که برای مغز مفید است؛ کولین به سنتز و آزادسازی انتقال دهندههای عصبی مهم برای ذخیره خاطرات کمک میکند. چربیهای امگا ۳ باعث میشوند التهاب شدید مغز که تخریب عصبی را به دنبال دارد، کاهش پیدا کند و لوتئین، استرس اکسیداتیو مربوط به سن را، که باعث ساییدگی و پارگی سلولهای مغز میشود، کاهش میدهد.»
«کولین»، یک ماده مغذی حیاتی است که در حفظ سلامت کلی، بهویژه عملکرد مغز نقش مهمی دارد. این ماده مغذی به دلیل خواص و فواید مشابه با ویتامینهای گروه ب، اغلب در این گروه قرار میگیرد. زرده تخممرغ، یکی از غنیترین و آسانترین منابع کولین است. یک تخممرغ بزرگ ۱۶۹ میلیگرم کولین دارد.
طبق توصیه مرکز ملی بهداشت و سلامت بریتانیا، مقدار کولین کافی برای مردان بالغ ۵۵۰ میلیگرم در روز و برای زنان غیر باردار و زنانی که در دوره شیردهی نیستند، ۴۲۵ میلیگرم در روز است.
به گفته دکتر تیلور والاس، محقق این مطالعه، مصرف دو تخممرغ در روز، هدف دسترسی به کولین و سایر مواد مغذی کلیدی برای سلامتی مغز را تامین میکند. این مقدار حتی برای افراد مبتلا به دیابت و کسانی که بیماری قلبی متابولیک دارند یا با خطر ابتلا به آن مواجهاند، بیخطر است.
تخممرغ را میتوان به روشهای گوناگون از آبپز گرفته تا املت، موقع صبحانه، به عنوان میانوعده یا با انواع سالادها میل کرد و از فواید آن بهرهمند شد.
تعداد صدسالههای جهان از ۱۵۱ هزار نفر در سال ۲۰۰۰ به ۵۷۳ هزار نفر در سال ۲۰۲۱ افزایش یافته است
برخی مردم بیشتر عمر میکنند و میتوان انتظار داشت که در سالهای آینده تعداد بیشتری از افراد به سن ۱۰۰ سالگی برسند.
صدسالهها نمونهای از پیری موفق هستند، که اغلب کمتر به بیماریهای مزمن مبتلا میشوند و تا سن ۹۰ سالگی فعالیتهای روزانه خود را به طور مستقل انجام میدهند. در حالی که ژنتیک در طول عمر افراد نقش دارد، عوامل قابل تغییر بیش از ۶۰ درصد از پیری موفق را تشکیل میدهند.
اما چه عواملی به افراد برای رسیدن به سن ۱۰۰ سالگی کمک میکند؟ برای یافتن پاسخ، سبک زندگی و عادات بهداشتی صدسالهها و افراد نزدیک به صدسالگی(افراد ۹۵ تا ۹۹ ساله) در سراسر جهان بررسی شدهاند.
در این مسیر، ۳۴ تحقیق که از سال ۲۰۰۰ به بعد منتشر شدهاند، بررسی شدند. بر اساس این تحقیق که در وبسایت «The Conversation» منتشر شده است، چهار عامل کلیدی شناسایی شدند که به طول عمر بسیار زیاد کمک میکنند.
۱- رژیم غذایی متنوع با مصرف کنترلشده نمک
صدسالهها و افراد نزدیک به صدسالگی معمولا رژیم غذایی متعادل و متنوعی داشتند. آنها به طور متوسط بین ۵۷ درصد تا ۶۵ درصد از انرژی دریافتی خود را از کربوهیدراتها، ۱۲ درصد تا ۳۲ درصد را از پروتئینها و ۲۷ درصد تا ۳۱ درصد را از چربیها تأمین کردهاند.
رژیم غذایی آنها شامل غذاهای اصلی مانند برنج و گندم، میوهها، سبزیجات و غذاهای غنی از پروتئین مانند مرغ، ماهی و حبوبات به همراه مصرف متوسطی از گوشت قرمز بود.
این الگوی غذایی که شباهتهایی به رژیم مدیترانهای دارد، با کاهش خطر مشکلات جسمانی و مرگ و میر مرتبط است.
همچنین بیشتر صدسالهها رژیم غذایی کمنمک را ترجیح میدادند. در این بررسی مشخص شد که میزان متوسط مصرف روزانه سدیم حدود ۶/۱ گرم بوده است، رقمی که پایینتر از حد توصیهشده توسط سازمان جهانی بهداشت است. بنا به توصیه سازمان جهانی بهداشت، میزان مصرف روزانه سدیم باید کمتر از ۲ گرم باشد که معادل حدود ۵ گرم نمک است.
رژیم غذایی سنتی اوکیناوایی که به دلیل رعایت آن توسط صدسالههای ژاپنی در جزیره اوکیناوای ژاپن شناخته شده است، حاوی حدود ۱.۱ گرم سدیم است.
بررسیها نشان دادند که مصرف بیشتر نمک(افرادی که غذاهای شور را ترجیح میدهند یا نمک اضافی به غذاهای خود اضافه میکنند) با افزایش ۶/۳ برابری خطر نقص عملکرد جسمانی نسبت به افرادی که مصرف نمک کمتری دارند، همراه است.
نتایج تحقیقات نشان میدهند که برای داشتن یک رژیم غذایی سالم باید مقدار زیادی غلات کامل، سبزیجات ریشهای، حبوبات، میوهها و سبزیجات را گنجاند، مصرف گوشت قرمز را به حداقل رساند و به جای از پروتئینهای کمچرب مانند مرغ، ماهی و پروتئینهای گیاهی روی آورد، و میزان نمک موجود در غذاها را کنترل کرد.
۲- کاهش مصرف داروها
صدسالهها از بیماریهای مزمن کاملاً در امان نیستند، اما معمولاً بسیار دیرتر از میانسالان به این بیماریها دچار میشوند.
بیش از نیمی از افرادی که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند، با مشکلات رایجی مانند فشار خون بالا، زوال عقل یا اختلالات شناختی مواجه بودند. پژوهشگران دریافتند که این افراد به طور متوسط از ۶/۴ نوع دارو استفاده کردهاند. داروهای مصرفی شامل داروهای فشار خون و داروهای بیماریهای قلبی بودند.
این دادهها مشابه نتایج یک پژوهش در اسپانیا است که نشان میدهد صدسالهها به طور متوسط از ۹/۴ نوع دارو استفاده میکردند اما افرادی که صدساله نبودند به طور متوسط از ۷/۶ نوع دارو استفاده میکردند.
کمتر مصرف کردن داروها توسط صدسالهها ممکن است به این معنی باشد که آنها وضعیت سلامتی بهتری دارند. البته اطلاعات مربوط به مصرف داروها معمولاً توسط خود افراد گزارش میشود و ممکن است دقیق نباشد.
پلیفارماسی یا مصرف همزمان پنج دارو یا بیشتر در افراد مسن شایع است. مصرف همزمان چند دارو به صورت نامناسب با افزایش خطرات جانبی مانند افتادن یا اختلالات شناختی همراه شود.
از آنجا که بیماران ممکن است نتوانند بر نوع یا تعداد داروهای تجویز شده کنترل داشته باشند، پزشکان باید داروها را فقط در صورت ضرورت تجویز و آنها را از مزایا و خطرات داروها آگاه کنند.
۳- خواب کافی و آرام
کیفیت و کمیت خواب بر سیستم ایمنی بدن، هورمونهای استرس و عملکردهای کاردیومتابولیک مانند چاقی، فشار خون بالا و دیابت تاثیر میگذارد. خواب مناسب و کافی با افزایش سلامتی جسمی و روانی و کاهش خطر بیماریهای مزمن مرتبط است.
بر اساس دادههای این پژوهش، ۶۸ درصد از صدسالهها از کیفیت خواب خود رضایت داشتند. در مقابل، نتایج یک نظرسنجی در سال ۲۰۲۰ که در ۱۳ کشور انجام شد، میزان رضایت از خواب در میان بزرگسالان بین ۲۹ درصد تا ۶۷ درصد متغیر بود.
مدت زمان خواب مناسب بین هفت تا هشت ساعت در شب است. حفظ یک روال خواب منظم، ایجاد محیط آرام، ورزش منظم و مدیریت استرس از جمله مواردی است که برای دستیابی به خواب مناسب توصیه میشوند.
۴- محیط زندگی
بیش از ۷۵ درصد از صدسالهها و افزاد نزدیک به صدسالگی که در این تحقیق بررسی شدند، در مناطق روستایی زندگی میکردند.
این موضوع در «منطقههای آبی» که به دلیل داشتن تعداد زیاد افراد صد ساله معروف هستند، مشاهده میشود. این مناطق شامل اوکیناوای ژاپن، ساردینیا در ایتالیا، شبهجزیره نیکویا در کاستاریکا و ایکاریا در یونان هستند.
طول عمر زیاد افراد در این مناطق ممکن است تا حدی به ارتباط بین طبیعت و سلامتی مربوط باشد. برای مثال، زندگی در طبیعت و محیطهای سبز با کاهش استرس، افسردگی، فشار خون، دیابت نوع ۲ و بیماریهای قلبی مرتبط است که میتواند به افزایش امید به زندگی کمک کند.
سایر عوامل مهم
در این تحقیق، همه رفتارها و عادات روزانه مرتبط با طول عمر بررسی نشدهاند. تحقیقات نشان میدهند که سیگار نکشیدن، پرهیز از نوشیدن الکل یا محدود کردن آن، فعالیت بدنی منظم و داشتن روابط اجتماعی به افزایش احتمال رسیدن به سن ۱۰۰ سالگی کمک میکنند.
البته رعایت توصیههای پیشین تضمین نمیکند که یک فرد حتما به سن ۱۰۰ سالگی خواهد رسید. همچنین برخی از افرادی که به سن ۱۰۰ سالگی رسیدهاند، رفتار یا عاداتی داشتند که غیر معمول بهنظر میرسد.
در هر حال بسیاری از افراد مسن در تلاشند تا سبک زندگی سالمتری را به منظور پیشگیری و مدیریت بیماریهای مزمن در پیش گیرند.
پس هرچه زودتر بتوانید تغییرات مثبت در سبک زندگی و عادات خود ایجاد کنید، موقعیت بهتری برای داشتن زندگی طولانی و سالم خواهید داشت.
بقیه دارد
padarjan2024-08-23T09:15:41+00:00