ولایت بغلان داراي ( 14 ) واحد اداري بوده و بیشتر از ( 80 %) اقتصاد یا در آمد هاي مالی خانواده هاي آنرا زراعت ومالداري تشکیل میدهد. ولایت بغلان با داشتن ظرفیت هاي اقتصادي، صنعتی و زراعتی زمینه هاي خوب سرمایه گذاري را دارا میباشد .
این ولایت باداشتن( Km (18225 مساحت وحوالی یک ملیون نفوس شامل اقوام مختلف( تاجک، هزاره، پشتون، ایماق، ازبک، گجر وغیره ) میباشد
ولایت بغلان از لحاظ موقیعت جغرافیایی در مسیر شاهراه عمومی عبور از سالنگ به طرف کابل قرار داشته وبه حیث نقطه وصل نُه ولایت شمال کشور، شمال وشمالشرق را به مرکز وصل میکند . این ولایت با ولایات کندز، تخار، سمنگان، بامیان وپنجشیر هم مرز بوده که در شمال با ولسوالی اشکمش تخار، و ولسوالی هاي خان آباد و علی آباد کندز، درجنوب با ولسوالی هاي خنج، بازارك وشتل پنجشیر، سالنگ شینواري، سیاه گرد وشیخ علی ولایت پروان، درجنوب غرب با ولسوالی شیبر ولایت بامیان، در شرق باولسوالی ورسچ وقسمتی از ولسوالیهاي نمک آب وچال ولایت تخار، درجنوب شرق با ولسوالی پریان پنجشیر، درغرب با ولسوالی کهمرد بامیان و ولسوالیهاي روي دو آب، خرم سارباغ ایبک ودرشمال غربی ولسوالیهاي حضرت سلطان سمنگان وخلم مزارشریف هم سرحد میباشد.
محصولات عمدۀ آن گندم، برنج، پنبه، پسته، خربوزه ، تربوز ومیوه جات چون شفتالو، توت ، زرد آلو، سیب وغیره میباشد. ولایت بغلان با داشتن ذخایر ومعادن سرشار ذغال سنگ، گچ، چونه، سنگ یا مواد خام سمنت، طلا وغیره و همچنان فابریکات تولیدي چون سمنت غوري، دستگاه نساجی، دستگاه برق غوري، فابریکه پایه سازي، سیلو وغیره تاسیسات و فابریکات تولیدي وصنعتی درین ولایت فعالیت داشته ویکی ازولایات صنعتی و زراعتی کشور محسوب می گردد.
ولایت بغلان عمدتاً در جنوب وقسماً در جنوب شرق وجنوب غرب با سلسله کوه هاي هندوکش محاط بوده که منابع خوب آبی آن از همین سلسله کوه ها سرچشمه می گیرد.
1. حوزه آبی خوست :
شاخه هاي عمدۀ این حوزۀ آبی عبارت اند از آبهاي درۀ چرخ فلک وفرغامبل با معاونین شان که از سایر دره هاي خوست وفرنگ سرازیر شده درحد پل لنگر به مسیر درۀ خیلاب سیرنموده دریاي خوست فرنگ را تشکیل میدهد. این دریا بعد عبور قسمت هائی از ولسوالی هاي اشکمش، چال وبنگی ولایت تخار درمحل پائین تر از پل بنگی به دریاي خان آباد میریزد.
2 . حوزۀ آبی اندراب:
آب درۀ سراب وسمندان ازشرق وآب آرزو از جنوب دو معاونین عمدۀ این دریا را تشکیل میدهد که با سایر معاونین خویش از راست به چپ چون آبهاي قاصان وشهشان از راست وآب کشن آباد از چپ بعد از یکجا شدن با آبهاي سرازیر شده از دره هاي باجگاه، خنجان ، و والیان در قسمت پایانتر از پل دوشی با آب بامیان ملاقی گردیده به مسیر خویش بطرف شمال سیر مینماید.
بند برق شهر پلخمری که در حال باز سازی توسط کشور آلمان میباشد
. 3 حوزۀ آبی تاله وبرفک:
این حوزۀ آبی متشکل از آبهاي درۀ شکاري ولسوالی شیبر وآب سیغان که در دو آب میخ زرین ولسوالی کهمرد بامیان باهم یکجا شده از مدخل انار درۀ برفک وارد ولسوالی تاله وبرفک میشود. در مسیر تاله وبرفک تا دوشی معاونین بسیاري که اکثراً از شاخه هاي هندوکش حائل میان ولسوالی تاله وبرفک و ولسوالی هاي منشعب از غوربند سابقه سرچشمه گرفته اند به این دریا میریزند. از مهمترین معاونین این دریا میتوان از دریاي پایان دره نام برد که درقسمت بالائی ولسوالی تاله وبرفک به دریاي بامیان وصل میشود. این دریا که از کوتل کاشان ولسوالی شینواري غوربند سرچشمه میگیرد در مسیر خویش تا مصب آن به دریاي بامیان از آب هاي چندین دریای کوچکتر چون دریاي اشرف ، دریاي هزار کوچ ، دریاي تیز باتک بهره مند میشود. در قسمت پائین این دریا نزدیک با کنده سنگ ولسوالی دوشی آب هاي دیگري نیز از درۀ سکارد با آب بامیان وصل گردیده که بالاخره این دریا با دریاي اندراب در قسمت زیرین ولسوالی دوشی پیوسته ودریاي بغلان را تشکیل میدهد .
بعد از طی مسافت مربوطه به ولسوالی دوشی دریاي بغلان داخل وادي فراخ وسرسبز گردیده در حدود هفتاد کیلومتر اعتبار از سنگ سوراخ تا گرداب بغلان مرکزي زمین هاي دو طرف مسیر خویش را ذریعه چندین کانال منشعب ازین دریا آبیاري مینماید.
دریای بغلان در حصۀ تربوز گذر عسقلان کندز با دریاي تالقان یکجا گردیده جمعاً در مصب ولسوالی قلعه زال ولایت کندز به دریاي آمو میریزد.
قابل یاد آوریست که در بغلان آب ریزه هاي دیگري نیز وجود دارد مگر اینکه آب هاي آنها به جز ازموسوم آب خیزي با سیلاب هاي مدحش به دریاي اصلی بغلان نمی رسد مانند دریای نهرین وامثال آن بناءً ذکر همه آنها درین بحث موجه به نظر نمی رسد.
منابع طبیعی ولایت بغلان :
منابع طبیعی ولایت بغلان عمدتا شامل آب هاي جاري سرچشمه گرفته از کوه هاي سربه فلک وزمین هاي زراعتی ، مالچرها ، جنگلات پسته ، هنگ ، گیاهان طبی ، معادن ذعالسنگ ومعادن زیر زمینی کشف نا شده به شمول نفت وگاز وطلا بوده با داشتن آب وهواي مناسب براي کشت وکار وفراهمی زمین هاي مرغوب ووسیع زمینه هاي خوبی براي رشد زراعت، مالداري ، باغداري ، تجارت وصنعت درین ولایت میسر میباشد.
علاوه از زمین هاي للم کوهی و تپه زارها، اراضی وسیع وهموار بائر دیگري نیز در سینه این ولایت اخذ موقع کرده اند که با اندك تلاش ضمن حفر چاه هاي عمیق مدرك خوب زراعتی در پهلوي پیشبرد امور مالداري شده میتواند.
موجودیت این همه اراضی زراعتی میرساند که ولایت بغلان براي اسکان مردم ، تاسیس شهرهاي کوچک وبنیاد گذاري مراکز زیر بنائی تولیدي به مقصد سرمایه گذاري هاي اقتصادي از ظرفیت هاي خوبی برخوردار میباشد .ولی سیستم مستعمراتی و رژیم های دست نشانده مانند سایر نقاط کشور به داشته های این ولایت نیزنه تنها برخورد سازنده نکردند که ویرانش ساختند.
مشکل بیکاري در سرتاسر مملکت واز جمله بغلان که زادۀ سیاست استعماری درکشوراست منحیث یک موضوع نگران کننده در حلقات غیر دولتی بحث روزمره را تشکیل داده با توافق آراء گفته میتوانیم که قسمت عمدۀ مسایل نا امنی ازهمین بیکاري ونداشتن شغل مناسب سرچشمه میگیرد.
حضور موسسات غیر دولتی خارجی (NGOS) با غارتگری های شان براین معضلات افزوده است.
در این ساحه که حالا یک شبه جزیره است هر روز صدها تن به تماشای فواره های آب می آیند
هزاران خانواده در بغلان از نبود پل موتررو با مشکل مواجه اند
منطقه بغلان در قدیم از آن کوشان‌ها بود. بازمانده‌های یک آتشکدۀ زرتشتی به نام سرخ کتل در ولایت بغلان نیز موجود است.
مردم می گویند پلخمری زیباترین ساحات تفریحی در شمال کشور را دارد و اگر این پارک که حالا کار آن آغاز شده است اندکی مدرن تر ساخته شود پارک نمونه و بی مانند در سطح تمامی افغانستان می باشد.این مردم با ستایش از این اقدام مسوولین نساجی افغان پلخمری می گویند، اگر این ساحه به پارک تفریحی تبدیل نمی شد، حتماً روزی مانند بعضی قسمت های دیگر آن که به افراد و اشخاص تعلق گرفته است به منازل رهایشی و محلات تجارتی مردمان زورمند تبدیل می شد.
شهر پلخمری علاوه بر این دارای ساحات تفریحی مرغوب دیگری نیز است مانند باغ معدن در شمال شهر، تپهء فرحت در غرب آن، باغ قهوه خانه و پارک تفریحی قهوه خانه در قلب این شهر که هر کدام با داشتن ساحات وسیع در کنار دریا و هزاران درخت و نهال زینتی به گونه های خاصی به زیبایی این شهر افزوده اند.
این بند آب گردان که از آن 60 میگاوات برق تولید و دشت های زیادی آبیاری خواهند شد، در دشت کیلگی در 20 کیلومتری جنوب پلخمری مرکز ولایت بغلان برای مهار کردن دریای اندراب و سرخاب که یک جا از همین جا عبور می کنند، ساخته می شود.
باورها بر این است که کاسهء این بند که حدود سی هزار جریب زمین را احتوا می کند، اولین جای برای کشتی رانی در افغانستان و زیبا ترین محل برای سیر و تفریح سیاحان داخلی و خارجی خواهد بود.
در پهلوی این بند و ساحات دور تر از آن، دشت های زیاد وجود دارد که به علت نبود آب، کاملاً بی حاصل مانده و اگر آب برای شان برسد، میلیون ها تن غله حاصل از آنها به دست خواهد آمد. ولی رژیم های ضد مردمی توجهی به این مسایل نمی کنند.
